Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου 2018

Το διεθνές δίκαιο, το Σύνταγμα της πΓΔΜ, ο τελώνης, η πολιτική


του Αντώνη Δ. Παπαγιαννίδη
Hδη, με την έκρηξη της υπόθεσης Novartis στο ολόφωτο προσκήνιο, το Μακεδονικό «πήγε πίσω» στην πάντα ευμετάβολη κοινή γνώμη μας, στην δημόσια σκηνή του 2018. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι προηγήθηκαν οι κάποιες τοποθετήσεις του ΥΠΕΞ της πΓΔΜ Νικολά Ντιμιτρόφ (και του ήδη ολισθήσαντος, πάλι, διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς) σχετικά με την διάσταση της «ταυτότητας» των πολιτών της γείτονος, αλλά και η πιο πρόσφατη του Πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ (που πάνω του και στον ρεαλισμό του είχε στηριχθεί η αναβάθμιση των προσδοκιών, μετά και το Νταβός με Αλέξη Τσίπρα) σχετικά με την μη-αναγκαιότητα αναθεώρησης του Συντάγματος της χώρας – οπότε η όλη συζήτηση δείχνει να αποεπιταχύνει.  Πλην αν η νέα συνάντηση Τσίπρα-Ζάεφ την επόμενη εβδομάδα, στην Σόφια, δώσει κάτι καινούργιο.
Αν δεν επανέλθει ο διεθνής παράγων με πιο στοχευμένη πίεση (μέχρι στιγμής η ουσία ήταν η τοποθέτηση Γιενς Στόλτεμπεργκ ότι εισδοχή της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ προϋποθέτει ομοφωνία, άρα συναίνεση των Αθηνών: τίποτε το νέο, πλην εκφώνηση «του κανόνα»), είτε θα πάμε για μιαν ακόμη φάση blame game/ποιος κουβαλάει την ευθύνη μη-λύσης που θυμίζει Κυπριακό, είτε θα σπρωχτεί όλη η υπόθεση σε ενδιάμεσες και μεταβατικές ρυθμίσεις ΝΑΤΟ-ΕΕ. Όσο κι αν από Ελληνικής πλευράς παρέχεται η διαβεβαίωση ότι «οι νομικές εργασίες επί του Σχεδίου Συμφώνου προχωρούν κανονικά»…
Όμως, μιας και τα πράγματα έχουν καταλαγιάσει, να πάμε ένα βήμα πίσω. Πού; Εκεί που είχε υπάρξει η πολύτιμη – θεωρήσαμε προς στιγμήν – συνεισφορά Βαγγέλη Βενιζέλου. Ο οποίος, την στιγμή που προσέρχονταν πολιτικά «υπέρ λύσης»  και ο Κώστας Σημίτης, νωρίτερα ο ΓΑΠ, αλλά και ο Στ. Θεοδωράκης, έδωσε ένα «τεχνικό» κλειδί υπέρβασης του αιτήματος για αναθεώρηση του Συντάγματος της πΔΓΜ. (Η οποία αναθεώρηση, λόγω αυξημένων πλειοψηφιών που απαιτούνται αλλά δεν υπάρχουν στην Βουλή των Σκοπίων, είναι ούτως ή άλλως «θέμα μέλλοντος»). Εξήγησε, δηλαδή ο Β.Β. ότι η αρχή της υπεροχής του διεθνούς δικαίου και δη των διεθνών συνθηκών απέναντι στο εσωτερικό δίκαιο ούτως ή άλλως – μετά την Ενδιάμεση Συμφωνία Ελλάδας-πΓΔΜ – έχει θέσει εκποδών, έχει δηλαδή παραμερίσει μια σειρά από ρυθμίσεις του Συντάγματος. Αμα, συνεπώς, με μια νέα/πρόσθετη συμφωνία αποκτούσε μόνιμο ή και πληρέστερο χαρακτήρα, τότε στο πλέγμα σχέσεων Ελλάδας-πΓΔΜ, μεγάλο μέρος των επιφυλάξεων για τα πέραν του ονοματολογικού, ιδιαίτατα δε οι σκιές αλυτρωτισμού, θα μπορούσαν να παρακαμφθούν.

Πολιτικά, βέβαια, το πράγμα φάνηκε εξαρχής ότι δεν θα ήταν και τόσο απλό : η μετά από αρκετά πηγαινέλα θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης (και όχι μόνον…) σ’ εμάς, ότι βασικό προαπαιτούμενο θα ήταν η συνταγματική αναθεώρηση στην πΓΔΜ, μπορεί να βόλεψε καταστάσεις, δηλαδή να απήλλαξε έναν χώρο που τόχει δύσκολο το να παρακάμψει «το δάκρυ του Καραμανλή») και να αποδεχθεί οποιαδήποτε χρήση του όρου «Μακεδονία». Όμως βαθμιαία άρχισαν να διατυπώνονται και νομικές επιφυλάξεις. Χωρίς να μπει κανείς στο αν στην πΓΔΜ επικρατεί μονιστική ή δυϊστική βάση αποδοχής της λειτουργίας του διεθνούς δικαίου (αν δηλαδή χρειάζονται πράξεις ενσωμάτωσης στο εσωτερικό δίκιο των διεθνών κανόνων ή όχι), η πρακτική της Ενδιάμεσης Συμφωνίας από το 1995 και μέχρι το 2011 (γιατί  μέχρι τότε; διότι τότε  είναι που καταδικάστηκε η Ελλάδα από το Δικαστήριο της Χάγης, για παράβασή της, χάρις στο υπερήφανο «βέτο» Καραμανλή του 2008 στο ΝΑΤΟ) δεν πήγε και πολύ μακριά προς συμμόρφωση.
Κάποιοι κακεντρεχείς από το συνάφι των νομικών θυμίζουν άλλωστε ότι και της ελληνικής Δημοκρατίας το Σύνταγμα – που έχει ρητή και προωθημένη διαδικασία αποδοχής του διεθνούς δικαίου και υπεροχής του λόγω και συμμετοχής στην ΕΟΚ (άρθρο 28, με όμορφη ερμηνευτική δήλωση) – δεν εμπόδισε τον σοφό μας νομοθέτη να θεσπίσει τον κανόνα του βασικού μετόχου (άρθρο 14 παρα 9) που ξηλώθηκε μόνον de facto, ούτε να επιμένει στην απαγόρευση των μη-δημοσίων ΑΕΙ (άρθρο 16). Οπότε;
Οπότε και στην περίπτωση της πΓΔΜ ή Γκόρνα Μακεντόνιγια ή οτιδήποτε ειπωθεί, στην εσωτερική της έννομη τάξη κινδυνεύει να ισχύει ο δυσάρεστος κανόνας ότι ο χωροφύλακας, ή ο τελώνης, γνωρίζει και εφαρμόζει ό,τι του λέει ο δικός του νομοθέτης.

kontranews

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου