Τετάρτη 19 Ιουλίου 2017

Μνημονιακές θυσίες υψηλού κόστους

analyst


Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από την ανεργία. Όσοι την βιώνουν το γνωρίζουν καλά, για τους υπόλοιπους απλά ο φόβος ότι ίσως βρεθούν σε ανάλογη θέση τους δημιουργεί ανησυχία, όμως το πρόβλημα αγγίζει όλους είτε άμεσα είτε έμμεσα.

του Σαράντου Λέκκα

Άποψη

Η μεγαλύτερη και πιο ουσιώδης παράπλευρη απώλεια των προγραμμάτων αντιμετώπισης της κρίσης χρέους είναι η ανεργία.
Η αγορά εργασίας στην ζώνη του ευρώ αλλά και στην υπόλοιπη ευρωπαϊκή ένωση  χαρακτηρίζεται από υψηλά ποσοστά, τα οποία παίρνουν διαστάσεις κοινωνικής αποσύνθεσης στις ηλικίες των νέων.
Το επιπλέον στοιχείο που δραματοποιεί το φαινόμενο της υψηλής ανεργίας σε σχέση με άλλες δύσκολες εποχές είναι η επιμήκυνση του χρόνου που οι άνεργοι μένουν χωρίς εργασία.
Η σημαντική επιμήκυνση του χρόνου αποτελεί δείγμα των πρωτόγνωρων καταστάσεων που διέπουν τις δυτικές κοινωνίες μετά την χρηματοπιστωτική κρίση της περιόδου 2008-2009 και της μετεξέλιξης της σε κρίση χρέους.
Βέβαια βλέποντας τα επίπεδα ανεργίας στην Ευρωζώνη παρατηρούμε ότι δεν είναι ομοιόμορφα. Το αντίθετο μάλιστα, τα κράτη του νότου και δη τα μνημονιακά καταγράφουν υπερβολικά υψηλά επίπεδα ανεργίας.

Η απώλεια των θέσεων εργασίας ως αποτέλεσμα της διαδικασίας δημοσιονομικής προσαρμογής δεν είναι η ίδια για όλους αλλά, όπως είναι απόλυτα λογικό, ακολουθεί την απόσταση και το βάθος της δημοσιονομικής προσαρμογής που απαιτείται.
Ο περίφημος συντελεστής Οkun o οποίος μετρά την επίπτωση της απόκλισης του ρυθμού ανάπτυξης από τον δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης στο ποσοστό της ανεργίας δεν μπορεί με ακρίβεια να αποτυπώσει την πραγματικότητα.
Η ανομοιογένεια στα ευρωπαϊκά επίπεδα ανεργίας το αποδεικνύει.
Δεν υπάρχει ένας συντελεστής.
Αυτό φυσικά το έχουν επιλύσει οι Ball et al οι οποίοι σε έρευνα τους έδειξαν ότι στις ΗΠΑ η απόκλιση του ρυθμού ανάπτυξης από το δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης κατά μια μονάδα οδηγεί σε μεταβολή του ποσοστού ανεργίας κατά 0,45 της μονάδας.
Το αντίστοιχο μέγεθος για την Ιαπωνία είναι 0,15 και για την Ισπανία 0,85.
Έτσι γίνεται εύκολα  κατανοητό γιατί η Ισπανία καταγράφει διαχρονικά υψηλά επίπεδα ανεργίας ανεξάρτητα της συγκυρίας που έχει να κάνει με την κρίση χρέους.
Οι διαφοροποιήσεις  στους συντελεστές έχουν συγκεκριμένες αιτίες, όπως η εξωστρέφεια της οικονομίας, η εξειδίκευση του ανθρώπινου δυναμικού, η χρήση ευέλικτων μορφών απασχόλησης, οι υφιστάμενοι κοινωνικοί θεσμοί και  οι επιδοτήσεις θέσεων εργασίας.
Εκ των υστέρων και υπό την πίεση της έντασης της κρίσης πολλά κράτη, ειδικά τα μνημονιακά, υιοθέτησαν ευέλικτες μορφές εργασίας με παράλληλη ελαστικοποίηση θεσμών και κανόνων που αφορούσαν μια σειρά από διαδικασίες που ξεκινούσαν από τα μισθολογικά και έφθαναν μέχρι τις απολύσεις,  τις συμβάσεις και τα ωράρια.
Παρόλα αυτά η κατάσταση επιδεινώνεται, αφού η δημοσιονομική προσαρμογή και οι ασθενείς ρυθμοί ανάπτυξης συνεχίζονται.
Η ύφεση προκαλεί μεγάλη πτώση της απασχόλησης πόσο μάλλον όταν η ύφεση είναι μεγαλύτερη των προβλέψεων.
Οι συσταλτικές επιδράσεις της δημοσιονομικής προσαρμογής εδραιώνουν την ανεργία και ενισχύουν τα παραλυτικά φαινόμενα που ακολουθούν την αύξηση της.
Όταν ο δείκτης της ανεργίας αυξάνεται τα κοινωνικά δράματα κινούνται παράλληλα.
Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από την ανεργία.
Όσοι την βιώνουν το γνωρίζουν καλά, για τους υπόλοιπους απλά ο φόβος ότι ίσως βρεθούν σε ανάλογη θέση τους δημιουργεί ανησυχία, όμως το πρόβλημα αγγίζει όλους είτε άμεσα είτε έμμεσα.
Η απάντηση πρέπει να δοθεί μέσω πολιτικών που δημιουργούν ή που διευκολύνουν  νέες θέσεις εργασίας.
Κοινωνικές παροχές που δίδονται ελέω πολιτικοσυνδικαλιστικών δράσεων όπως τις ζήσαμε κατά το πρόσφατο παρελθόν απλά διογκώνουν τα ελλείμματα και αυξάνουν το λογαριασμό του χρέους που κάποια στιγμή, όπως συμβαίνει σήμερα, καλούμεθα να πληρώσουμε.
Η καλλίτερη και πιο αποδοτική κοινωνική παροχή είναι αυτή της εργασίας.
Τα καλλίτερα και πιο ανθρωπιστικά προγράμματα είναι αυτά που οδηγούν στις αύξηση των θέσεων εργασίας .
Αυτό πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό από όλους,  ένα θέλουμε να υπάρξει ουσιαστική μεταστροφή της υπάρχουσας άσχημης συγκυρίας.

ΛΕΚΚΑΣ   ΣΑΡΑΝΤΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου