Νέα Πολιτική
του Στάθη Καραπάνου*
Το ζήτημα της πυρηνικής απειλής της Βορείου Κορέας αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την διακυβέρνηση Τραμπ στα θέματα διεθνούς ασφαλείας. Οι εφημερίδες του καθεστώτος της Πιονγκγιάνγκ είχαν επιδεικτικά στηρίξει την εκλογή του Αμερικανού κροίσου στην προεδρία των ΗΠΑ. Ο Τραμπ, από πλευράς του, κατά την προεκλογική του εκστρατεία είχε δηλώσει πως ήταν πρόθυμος να διαπραγματευτεί απευθείας με τον Κιμ, καλώντας τον στο Λευκό Οίκο για ένα χάμπουργκερ. Ο Κιμ απάντησε με εκτόξευση πυραύλων κατά τη διάρκεια της συνάντησης του Τραμπ με τον Ιάπωνα πρωθυπουργό. Από τότε, ο νέος Αμερικανός πρόεδρος έχει επιλέξει τη σκληρή γραμμή, αυξάνοντας κυρίως τις πιέσεις προς την Κίνα για να συμβάλλει αποφασιστικά στον αφανισμό του πυρηνικού κινδύνου που αντιπροσωπεύει ο Κιμ, συνδέοντας την επίλυση του προβλήματος με τις εν εξελίξει οικονομικές διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Προ ολίγων ημερών, η Βόρεια Κορέα εκτόξευσε άλλους τέσσερις βαλλιστικούς πυραύλους, οι οποίοι προσγειώθηκαν σε σχετικά μικρή απόσταση από τις βορειοδυτικές ακτές της Ιαπωνίας. Αφορμή κατέστησαν οι στρατιωτικές ασκήσεις μεταξύ Νοτίου Κορέας και ΗΠΑ, όπως και η πρόωρη εγκατάσταση του πυραυλικού συστήματος THAAD (Terminal High Altitude Area Defense) στην Νότια Κορέα, σε συμμαχία με ΗΠΑ και Ιαπωνία. Το σύστημα αυτό έχει δεδηλωμένο αμυντικό χαρακτήρα έναντι της απειλής της Βορείου Κορέας, η Κίνα έχει όμως εκδηλώσει επανειλημμένα την έντονη δυσαρέσκειά της, αφού όπως υποστηρίζει, τα εξελιγμένα αμερικανικά ραντάρ θα καλύπτουν και κινεζικά εδάφη.
Η διαμάχη μεταξύ Κίνας και Νοτίου Κορέας υπερθερμάνθηκε τις δύο τελευταίες εβδομάδες, με το Πεκίνο να διατάζει το κλείσιμο νοτιοκορεατικών καταστημάτων και κυβερνοεπιθέσεις στα γραφεία τους, ενώ παράλληλα τα κινεζικά κρατικά πρακτορεία ενθάρρυναν το μποϊκοτάρισμα των προϊόντων τους.
Δακτυλοδεικτούμενη από τον Τραμπ και φοβούμενη μία κλιμάκωση των εντάσεων στην κορεατική χερσόνησο, η Κίνα πρότεινε η Βόρεια Κορέα να σταματήσει τις πυρηνικές της δοκιμές, εάν ΗΠΑ και Νότια Κορέα σταματήσουν τις ετήσιες στρατιωτικές τους ασκήσεις. Η διπλωματική στρατηγική του Πεκίνου προφανώς στόχευε στο να ξεγλιστρήσει από τις πιέσεις του Τραμπ «πετώντας του το μπαλάκι». Όπως ήταν αναμενόμενο, οι ΗΠΑ απέρριψαν την πρόταση και τώρα η Κίνα μπορεί να ισχυριστεί πως οι ΗΠΑ δεν δείχνουν την κατάλληλη διάθεση για ειρηνική επίλυση των εντάσεων.
Ο Τραμπ όμως δε φαίνεται να συγκινήθηκε ιδιαιτέρως από την εφευρετικότητα του Πεκίνου. Αντιπρόσωποι τις αμερικανικής κυβερνήσεως δήλωσαν πως ο υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον, κατά τη διάρκεια της επερχόμενης αποστολής του στην Ασία, θα προειδοποιήσει την κινεζική ηγεσία πως εάν δεν χρησιμοποιήσει όλη της την επιρροή για να σταματήσει τη Βόρεια Κορέα, τότε οι ΗΠΑ θα ενισχύσουν τα στρατιωτικά τους συστήματα στην περιοχή και θα ασκήσουν πιέσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας.
Μία λύση είναι πολύ δύσκολα προβλέψιμη. Η κατάσταση, όπως έχει, παρουσιάζει θετικές και αρνητικές πτυχές τόσο για την Κίνα όσο και για τις ΗΠΑ. Για το Πεκίνο, τον μοναδικό σύμμαχο της Πιονγκγιάνγκ, η ύπαρξη του καθεστώτος του Κιμ αποτελεί αυτό που οι διεθνολόγοι αποκαλούν buffer state, δηλαδή ένα κράτος που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο μεγάλες δυνάμεις και αποτρέπει τη σύγκρουσή τους. Η Κίνα όμως έχει εγκρίνει ποινές μέσω του ΟΗΕ στη Βόρεια Κορέα και η επιρροή της φαίνεται να μειώνεται. Από διπλωματικό χαρτί ο Κιμ έχει μετατραπεί σε ανεξέλεγκτο μπελά στα διπλωματικά τραπέζια. Για τις ΗΠΑ, ένα κράτος που απειλεί με πυρηνική επίθεση σίγουρα καθιστά έναν αξεπέραστο κίνδυνο για την ίδια και τους Ασιάτες συμμάχους της, παράλληλα όμως προσφέρει την καλύτερη δικαιολογία για την ενίσχυση της στρατιωτικής τους παρουσίας κοντά στα κινεζικά σύνορα.
* Σινολόγος, βοηθός ερευνητή στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Νάπολης «L’Orientale»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου