Παρασκευή 22 Ιουλίου 2016

Το γεωπολιτικό ενδιαφέρον της Κίνας για την Αρκτική (β’ μέρος)

Νέα Πολιτική


του Στάθη Καραπάνου*
Η δυναμικότητα που επιδεικνύει η Κίνα -όπως περιγράφεται στο α’ μέρος αυτού του κειμένου- προς τα ζητήματα που αφορούν την Αρκτική, μπορεί να επεξηγηθεί χρησιμοποιώντας το πολυδιάστατο πλαίσιο των κινεζικών φιλοδοξιών, αυτό που ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ βάφτισε «Κινεζικό Όνειρο». Το όνειρο αυτό αναφέρεται στην ευημερία του κινεζικού λαού και συνδέεται άμεσα με τους τρεις βασικούς διαχρονικούς άξονες της κινεζικής πολιτικής, οι οποίοι αποτελούν πραγματική εμμονή κάθε κινεζικής κυβέρνησης από τα χρόνια της αυτοκρατορικής περιόδου: η πολιτική σταθερότητα, η γεωγραφική συνοχή και η οικονομική ανάπτυξη.
Η προστασία και η τροφοδοσία του «Κινεζικού Ονείρου» είναι ο λόγος για τον οποίο η Κίνα ασχολείται με τον Βόρειο Πόλο. Από τη μία πλευρά, η κλιματική και περιβαλλοντική πρόκληση που προέρχεται από την Αρκτική, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τα μελλοντικά σχέδια του Πεκίνου, με πιθανές συνέπειες τόσο για την κοινωνική όσο και την οικονομική ευημερία της Κίνας. Από την άλλη, η απελευθέρωση νέων ναυτιλιακών διαδρομών και η διαθεσιμότητα νέου ορυκτού πλούτου στον βυθό του Αρκτικού Ωκεανού, που το λιώσιμο των πάγων θα αναδείξει, μπορεί να βοηθήσει το Πεκίνο στην αντιμετώπιση του ενεργειακού και του ναυτιλιακού προβλήματος της Κίνας, διασφαλίζοντας την οικονομική ανάπτυξηκαι συνεπώς την νομιμοποίηση του Κομμουνιστικού Κόμματος στην εξουσία, διατηρώντας την πολιτική σταθερότητα στην Κίνα.

Το ενεργειακό πρόβλημα της Κίνας υποβόσκει στην βαθιά εξάρτηση της χώρας από τις εισαγωγές ενεργειακών πόρων, οι οποίες προέρχονται κυρίως από την πολιτικά ασταθή περιοχή της Μέσης Ανατολής. Δημιουργείται έτσι η ανάγκη διαφοροποίησης των πηγών εισαγωγής αυτών των αποθεμάτων. Η Αρκτική προσφέρεται ως μία άριστη λύση, αφού ο βυθός της θεωρείται πως κρύβει περίπου το 22 τις εκατό των παγκοσμίων αποθεμάτων ορυκτού πλούτου και η Κίνα έχει προσεκτικά καλλιεργήσει πολύ καλές σχέσεις με τις χώρες που την περιβάλλουν.
Το ναυτιλιακό πρόβλημα της Κίνας έχει να κάνει με την υπερβολική χρήση των παραδοσιακών ναυτιλιακών οδών που οδηγούν στην Αφρική και την Ευρώπη, με τα Στενά της Μαλάκα να παρουσιάζονται ως το πιο προβληματικό σημείο. Μεγάλο μέρος του κινεζικού εμπορίου εξαρτάται από αυτήν την θαλάσσια δίοδο. Ο Αρκτικός Ωκεανός, όταν θα είναι προσβάσιμος, θα αποτελέσει μια σαφώς ασφαλέστερη ενναλακτική λύση.
Στο τρίτο και τελευταίο μέρος του άρθρου που θα ακολουθήσει θα αναλυθεί ο τρόπος που η κινεζική κυβέρνηση έχει προσεγγίσει τις χώρες τις Αρκτικής με σκοπό να διεκδικήσει δικαιώματα στην διακυβέρνηση των ζητημάτων που σχετίζονται με την περιοχή.    
* Σινολόγος, βοηθός ερευνητή στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Νάπολης «L’Orientale»


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου