To πρόβλημα σχετικά με το πώς δημιουργούνται τα χρήματα μας:
Επί του παρόντος, υπάρχουν δύο πηγές χρήματος στην οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου:
1. To χρήμα που δημιουργείται από τις τράπεζες, όταν αυτές χορηγούν δάνεια. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται επί το πλείστον το χρήμα στην οικονομία.
2. Το χρήμα που δημιουργεί η Τράπεζα της Αγγλίας εκ μέρους της κυβέρνησης. Προς το παρόν αυτό είναι ένα μικροσκοπικό ποσοστό της συνολικής ποσότητας χρήματος της οικονομίας.
Το πρόβλημα που τώρα αντιμετωπίζουμε είναι ότι οι κυβερνήσεις δεν είναι πρόθυμες να χρησιμοποιήσουν τη δύναμή τους να δημιουργούν χρήμα προς το συμφέρον των πολιτών. Αντιθέτως, στηρίζονται στις τράπεζες, οι οποίες προκάλεσαν την χρηματοοικονομική κρίση, για την δημιουργία χρήματος. Το μεγαλύτερο όμως μέρος των χρημάτων που δημιούργησαν οι τράπεζες, πήγε
- στη στεγαστική φούσκα (το 40% της συνολικά νεοεκδοθήσας ποσότητας χρήματος τα 10 χρόνια που προηγήθηκαν της χρηματοοικονομικής κρίσης)και
- στις χρηματοοικονομικές αγορές (το 37%), ενώ
- μόνο ένα μειοψηφικό ποσοστό (13%) κατέληξε στην πραγματική οικονομία.
Έτσι βλέπουμε τράπεζες που συνεχίζουν να περιορίζουν τον δανεισμό προς τις επιχειρήσεις ενώ ταυτόχρονα αυξάνουν το δανεισμό προς τα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια. Εάν το χρέος των νοικοκυριών αυξάνει αλλά οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να δώσουν αυξήσεις μισθών, τότε αργά ή γρήγορα, μέρος του χρέους καθίσταται ληξιπρόθεσμο και οι πολίτες βρίσκονται σε αδυναμία πληρωμών (χρεωκοπία). Η κυβερνητική πολιτική σχετικά με την επιστροφή της οικονομίας σε ανάπτυξη θα μπορούσε να μας οδηγήσει πίσω σε μία νέα χρηματοοικονομική κρίση.
Οι διαφορές μεταξύ της Κρατικής Δημιουργίας Χρήματος και του Εκμοντερνισμού του Χρήματος
Στο βιβλίο «Modernising Money»,υποστηρίζεται ότι θα πρέπει να αφαιρεθεί τελείως από τις τράπεζες η δυνατότητα δημιουργίας χρήματος και ότιπρέπει να πιεστούν οι τράπεζες να λειτουργούν στην ίδια βάση με τον υπόλοιπο χρηματοοικονομικό τομέα- στην πραγματικότητα να δανείζονται τα χρήματα που δανείζουν, παρά να μπορούν να τα δημιουργήσουν κατά τη διάρκεια δανεισμού. Οι απαιτούμενες τροποποιήσεις για να γίνει αυτό, θα κάνουν δυνατή (την επιλογή του) να αφεθούν οι τράπεζες σε χρεωκοπία και αυτό θα σήμαινε ότι όλα τα πλεονεκτήματα από την δημιουργία χρήματος θα πήγαιναν στους φορολογούμενους και όχι στον τραπεζικό τομέα.
Το «Sovereign Money: Paving the Way for a Sustainable Recovery» δεν εμβαθύνει τόσο. Περισσότερο υπογραμμίζονται οι λόγοι του γιατί η κυβέρνηση κάνει ένα επικίνδυνο λάθος με το να στηρίζεται σε επιπλέον τραπεζικό δανεισμό προκειμένου να τονώσει την κατανάλωση και να βοηθήσει την ανάπτυξη της οικονομίας.
Εξηγείται σε αυτό η διαδικασία που ονομάζεται Κρατική Δημιουργία Χρήματος (Sovereign Money Creation-SMC), η οποία περιλαμβάνει την άδεια για έκδοση χρήματος από την Τράπεζα της Αγγλίας για λογαριασμό της κυβέρνησης, η οποία θα δαπανηθεί στην πραγματική (όχι χρηματοοικονομική)οικονομία και θα τονώσει την κατανάλωση και την απασχόληση χωρίς να απαιτεί από τα νοικοκυριά να δανειστούν ακόμα περισσότερο. Αντί να αυξάνεις το συνολικό δανεισμό της οικονομίας, η Κρατική δημιουργία Χρήματος στην πραγματικότητα θα τον μειώσει. Θα κάνει την πρόσφατη αναζωογόνηση βιώσιμη αντί να την τροφοδοτήσει μέσω πιστωτικών καρτών και ενυπόθηκου δανεισμού.
Σημαντικό είναι το γεγονός ότι η κρατική δημιουργία χρήματος μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς να απαιτείται να απαγορευτεί στις τράπεζες να δημιουργούν χρήμα. Συνεπώς είναι μια επιλογή που μπορεί να γίνει άμεσα από την κυβέρνηση και την Τράπεζα της Αγγλίας χωρίς να πρέπει προηγουμένως να έχουν αντιμετωπιστεί τα λόμπυ και οι πολιτικές συγκρούσεις στην προσπάθεια να αφαιρεθούν επιχορηγήσεις και προνόμια από τον τραπεζικό τομέα.
Σε τελική ανάλυση, το “Positive Money” συνεχίζει να υποστηρίζει ότι θα ήταν πιο βιώσιμο και η κοινωνία θα ήταν καλύτερα εάν αφαιρούνταν από τις τράπεζες η όποια δυνατότητα για τη δημιουργία χρήματος. Η συγκεκριμένη καμπάνια υποστηρίζει ότι είναι η καλύτερη λύση σε μακροχρόνια περίοδο. Αλλά προς το παρόν δεν είναι ρεαλιστικό να σκεφτεί κανείς πως η κυβέρνηση θα ήταν διατεθειμένη εν μια νυκτί να μεταπηδήσει από την κατάσταση όπου οι τράπεζες δημιουργούσαν σχεδόν το σύνολο των χρημάτων της οικονομίας, στην κατάσταση που δεν μπορούν να δημιουργήσουν καθόλου χρήμα.
Η προσέγγιση της Κρατικής Δημιουργίας Χρήματος επιτρέπει στην κυβέρνηση να κάνει την πρώτη απόπειρα και να δει τα πλεονεκτήματα της κατοχής χρημάτων με γνώμονα το κοινό συμφέρον και την δαπάνη τους στην πραγματική οικονομία.
Η χρήση κρατικού χρήματος θα βοηθούσε στην απεμπλοκή που έχουμε από τις τράπεζες για τη δημιουργία χρήματος. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε πως τα τραπεζικά λόμπυ δεν θα μπορούσαν πλέον να υποστηρίζουν ότι κάθε είδος ρύθμισης και ορίων στις δραστηριότητες τους θα σήμαινε περιορισμό της πίστωσης και θα έβλαπτε την οικονομία. Αν οι τράπεζες δεν είναι διατεθειμένες να δημιουργήσουν χρήμα για την πραγματική οικονομία τότε η Τράπεζα της Αγγλίας θα μπορούσε να το κάνει αντί αυτών.
Το «Sovereign Money report» δείχνει ότι υπάρχουν καλύτεροι τρόποι να δημιουργείς χρήμα από το να βασίζεσαι στις ίδιες τράπεζες που πυροδότησαν την κρίση. Μπορούμε έτσι να προχωρήσουμε στη συζήτηση σχετικά με το ποιος θα ήταν ο καλύτερος τρόπος (δημιουργίας χρήματος) για την οικονομία και την κοινωνία:
• To χρήμα που δημιουργείται από την τράπεζα όταν οι πολίτες είναι χρεωμένοι και αντλείται από το στεγαστικό τομέα και τον τομέα των χρηματοοικονομικών αγορών, με την ελπίδα ότι ένα μέρος του θα καταλήξει στην πραγματική οικονομία ή
• Το χρήμα που δημιουργείται από το κράτος και δαπανάται απευθείας στην πραγματική οικονομία, χωρίς να απαιτεί από κανέναν να βυθιστεί περαιτέρω στα χρέη.
Μπορείτε να υποθέσετε ποια θα ήταν η απάντηση του «Positive Money». Ωστόσο, είτε το πιστεύετε είτε όχι, δεν έχει απασχολήσει ιδιαίτερα (το παραπάνω ερώτημα) τους περισσότερους οικονομολόγους και πολιτικούς. Είναι λοιπόν η ώρα να ξεκινήσει επ’ αυτού ένας δημόσιος διάλογος.
Πηγή:
Η δημοσίευση είναι μετάφραση από το άρθρο του Ben Dyson με τίτλο: «Sovereign Money Creation vs Modernising Money», το οποίο δημοσιεύτηκε στοpositivemoney.org στις 13 Nοεμβρίου του 2013.
fekyou.info
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου