Φινλανδία, προβλήματα και χρέη - analyst

analyst

Οι πραγματικές λύσεις δεν μπορούν να βρεθούν σε εθνικό επίπεδο, αλλά σε παγκόσμιο – αφού ο πλανήτης, βυθισμένος σε τεράστια βουνά χρεών, έχει μετατραπεί σε ένα σύνολο συγκοινωνούντων δοχείων, γεμάτων με εκρηκτικές ουσίες.

Ξεκινώντας από την ευχάριστη είδηση της αύξησης του ELA για τις ελληνικές τράπεζες, αφού επιτέλους ο πρόεδρος της ΕΚΤ κατανόησε ότι ενήργησε παράνομα (ανέφερε χαρακτηριστικά πως οι λειτουργίες του ELA δεν έχουν σχέση με τη νομισματική πολιτική, ενώ ρυθμίζονται από μία ξεχωριστή συμφωνία που απαιτεί μόνο εγγυήσεις, τις οποίες διαθέτουν άλλωστε οι ελληνικές τράπεζες - ανάλυση), ενώ τάθηκε για πρώτη φορά υπέρ της διαγραφής του δημοσίου χρέους μας, θεωρούμε πως οι βασικότεροι εχθροί της Ελλάδας είναι η Γερμανία, η οποία τοποθετήθηκε πια στο στόχαστρο των Η.Π.Α., καθώς επίσης τα δύο «πιόνια» της: ηΟλλανδία και η Φινλανδία.

Η τελευταία, η οποία εκπροσωπείται πλέον στο «Euro Group» από έναν ακροδεξιό υπουργό οικονομικών του κόμματος «Αληθινοί Φιλανδοί», αν και ενέκρινε τελικά την έναρξη των διαπραγματεύσεων για το νέο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας, είναι η μοναδική χώρα που τοποθετήθηκε μαζί με τη Γερμανία επιθετικά εναντίον της νέας ελληνικής κυβέρνησης – ενώ ζήτησε και έλαβε στο παρελθόν, στα πλαίσια του PSI, εγγυήσεις εκ μέρους της Ελλάδας, σε πλήρη αντίθεση με όλα τα άλλα κράτη.

Περαιτέρω, παρά το ότι αντιμετωπίζεται θετικά από τις τρεις αδελφές (άρθρο),  αν και η πιστοληπτική της αξιολόγηση έχει μειωθεί από την S&P, το ΑΕΠ της δεν έχει επανέλθει στα επίπεδα προ της κρίσης (γράφημα),ενώ οι προβλέψεις, σε σχέση με το ρυθμό ανάπτυξης της, είναι μηδενικές – γεγονός που την τοποθετεί στις τελευταίες θέσεις της Ευρωζώνης.

.

.

Από την άλλη πλευρά, το δημόσιο χρέος της σχεδόν διπλασιάσθηκε μετά το 2008 – από τα 33,9% του ΑΕΠ στα 59,3% σήμερα. Αν και είναι ακόμη πολύ χαμηλό σε σχέση με το ΑΕΠ της, είναι αρκετά ανησυχητική η εξέλιξη του, η «δυναμική» του καλύτερα – πόσο μάλλον όταν η ανεργία συνεχίζει να αυξάνεται, έχοντας φτάσει ήδη στο 11,8% από 9,2% στις αρχές του 2014.

Τέλος, το μεγάλο πρόβλημα της Φινλανδίας είναι οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, καθώς επίσης οι σχέσεις της ΕΕ μαζί της, τόσο από οικονομικής, όσο και από στρατιωτικής πλευράς – πόσο μάλλον εάν θα έπρεπε να αυξήσει τις δαπάνες πολεμικού εξοπλισμού, εις βάρος του προϋπολογισμού της.

.

Οι οικονομικές διασυνδέσεις της Φινλανδίας

Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, η Φιλανδία ήταν ανέκαθεν μία χώρα «ανταλλαγής» μεταξύ της Δύσης και της Ανατολής – ενώ, κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, είχε διατηρήσει μία ουδέτερη θέση, η οποία διευκόλυνε το εμπόριο με τους ανατολικούς γείτονές της.

Μετά το άνοιγμα δε των συνόρων και την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία συμπαρέσυρε στη δίνη της όλες τις γειτονικές χώρες, οι Φιλανδοί δεν αποσυνδέθηκαν από τις παραδοσιακές τους αγορές – παραμένοντας σταθεροί στις σχέσεις τους.

Οι λαμπρός Λουθηριανός ναός ευρίσκεται δίπλα στον Ορθόδοξο καθεδρικό στην πρωτεύουσα της χώρας, η οποία συνεχίζει να μην είναι μέλος του ΝΑΤΟ, ακόμη και μετά την κρίση της Ουκρανίας - όπου οι «προτροπές» και οι πιέσεις για την είσοδο της στη δυτική στρατιωτική συμμαχία, έχουν αυξηθεί.

Περαιτέρω, πολλοί Ρώσοι έχουν αγοράσει ακίνητα στην ακτή της Βαλτικής της Φινλανδίας, έχοντας βοηθήσει στην ανάπτυξη της χώρας, όσον αφορά το συγκεκριμένο τομέα – ενώ ο τουρισμός στο Ελσίνκι τροφοδοτείται κυρίως από Ρώσους τουρίστες.

Σημαντικότερο όμως όλων, όσον αφορά την οικονομία της χώρας, είναι η δραστηριοποίηση των φινλανδικών επιχειρήσεων στη Ρωσία - όπου, για παράδειγμα, ο όμιλος Stockmann λειτουργεί πολλά υποκαταστήματα, ενώ οι φιλανδικές βιομηχανίες ξυλείας εισάγουν σημαντικές πρώτες ύλες.

Υπάρχει φυσικά και το θέμα της ενέργειας επειδή η Φινλανδία, σε αντίθεση με τη Σουηδία ή με τη Νορβηγία, δεν διαθέτει υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Εκτός από την ενέργεια λοιπόν που εξασφαλίζει από τα ελάχιστα ατομικά της εργοστάσια, είναι απολύτως εξαρτημένη από τις ρωσικές εισαγωγές – με αποτέλεσμα η Ρωσία να είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής της χώρας, με μερίδιο 18% επί των συνολικών εισαγωγών της.

Τα θεμελιώδη προβλήματα της οικονομίας της Φινλανδίας

Για πάρα πολλά χρόνια, οι επιτυχίες της Nokia είχαν προσδώσει μία εσφαλμένη εικόνα, όσον αφορά τη δυναμική της χώρας. Η αιτία ήταν το ότι, εκτός από το νεωτεριστικό αυτό όμιλο, ο οποίος «παρήγαγε» κάποιες εποχές το 10% του ΑΕΠ της Φινλανδίας, δεν υπήρχαν πολλοί άλλοι, οι οποίοι να ενισχύουν την ανάπτυξη της – με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως είναι η Kone (κατασκευαστής ασανσέρ).

Μετά την κατάρρευση όμως της Nokia, είναι πλέον φανερό πως μόνο ένας κλάδος της οικονομίας της χώρας είναι σημαντικός σε παγκόσμιο επίπεδο: η βιομηχανία ξυλείας και χάρτου. Όμως, δεν χρειάζεται να διαθέτει κανείς μεγάλη φαντασία για να διαπιστώσει ότι, στην ψηφιακή εποχή που βιώνουμε, ο κλάδος αυτός θα αντιμετωπίσει μεγάλα προβλήματα.

Ακριβώς για το λόγο αυτό, στο πρόσφατο παρελθόν έκλεισαν αρκετές τέτοιες βιομηχανίες – γεγονός που προβληματίζει τη Φιλανδία από πολλές πλευρές, επειδή αυτές οι εγκαταστάσεις ευρίσκονταν σε περιοχές κατά μήκος των συνόρων της Ρωσίας, οι οποίες δεν έχουν άλλου είδους αναπτυξιακές δυνατότητες.

Βέβαια ορισμένοι μεγάλοι όμιλοι της χώρας ελπίζουν πως θα καταφέρουν να παράγουν νέα προϊόντα στους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενεργείας, καθώς επίσης ανταλλακτικά για τη βιομηχανία των αυτοκινήτων – κάτι που μέλει όμως να αποδειχθεί. Σε κάθε περίπτωση, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Φινλανδίας είναι πλέον έντονα αρνητικό (γράφημα) – οπότε τα προβλήματα της θα επιδεινώνονται.

.

 .

Όσο και αν θέλει λοιπόν να είναι αισιόδοξη η κυβέρνηση της Φινλανδίας, σχεδόν κανένα οικονομικό μέγεθος της χώρας δεν είναι υγιές – οπότε δεν προδιαγράφεται ευοίωνο το μέλλον της. Εύλογα επομένως στηρίζει τις ελπίδες της στη Γερμανία, τοποθετούμενη κατ’ επιταγή της εναντίον της Ελλάδας – χωρίς η ίδια να έχει κάτι ιδιαίτερο εναντίον μας.

.

Οι ελπίδες

Η φινλανδική κυβέρνηση αποφάσισε στα τέλη του 2008 να ενισχύσει την οικονομία της χώρας, επενδύοντας 20 δις € – χωρίς κανένα αποτέλεσμα, παρά την θετική εμπειρία από την καταπολέμηση της τεράστιας κρίσης, στην οποία είχε βυθιστεί τη δεκαετία του ΄90 (μέσω της αναδιάρθρωσης τότε της οικονομίας της, χωρίς ελλειμματικά δημοσιονομικά μέτρα). Τα 20 δις € λοιπόν χάθηκαν ουσιαστικά, επιδεινώνοντας το δημόσιο χρέος της.

Η Moody’s βέβαια επιβεβαίωσε την κορυφαία αξιολόγηση της, κυρίως λόγω της πρόσφατης «αναμόρφωσης» του κοινωνικού της συστήματος. Παράλληλα, φαίνεται πως δημιουργούνται προοπτικές ανάπτυξης στον τομέα του λογισμικού – ειδικά μετά την εξαγορά μίας φιλανδικής εταιρείας «Start up» από την Google, καθώς επίσης δύο παραγωγών λογισμικού από την Facebook.

Εν τούτοις, σε επίπεδο εθνικής οικονομίας, οι προοπτικές αυτές είναι πολύ λίγο σημαντικές – παρά το ότι η χώρα τοποθετήθηκε πρόσφατα στην 4η θέση παγκοσμίως, όσον αφορά τη νεωτεριστικότητα της. Σε κάθε περίπτωση,οι στατιστικές του Φθινοπώρου, καθώς επίσης οι αξιολογήσεις που θα ακολουθήσουν από τις αμερικανικές εταιρείες, θα δώσουν μία καλύτερη εικόνα, σχετικά με το τι ακριβώς συμβαίνει στη χώρα.

Ολοκληρώνοντας η φούσκα ακινήτων, η οποία χαρακτηρίζει όλες τις σκανδιναβικές χώρες, δεν είναι μικρότερη στη Φινλανδία – σύμφωνα με μία σχετικά πρόσφατη έρευνα. Στον πίνακα που ακολουθεί, φαίνονται οι 15 ευρωπαϊκές χώρες συν την Τουρκία, με τις μεγαλύτερες τιμές στον τομέα των ακινήτων, σε ευρώ – για σπίτια πολυτελείας, τουλάχιστον 120 τμ., στις πολύ ακριβές περιοχές των μεγάλων πόλεων.

.

Α/Α	Χώρα	Μέση τιμή ανά τετραγωνικό
1	Μ. Βρετανία	14.224
2	Γαλλία	13.639
3	Ρωσία	11.866
4	Ελβετία	11.306
5	Σουηδία	6.991
6	Φιλανδία	6.214
7	Ιταλία	5.930
8	Αυστραλία	5.009
9	Ολλανδία	4.907
10	Δανία	4.279
11	Ιρλανδία	4.156
12	Γερμανία	4.078
13	Ισπανία	3.442
14	Τσεχία	3.384
15	Τουρκία	2.855

.

Όπως φαίνεται, η Φινλανδία ευρίσκεται στην 6η θέση, μετά τη Σουηδία – γεγονός που την καθιστά εξαιρετικά επικίνδυνη, όταν αρχίσουν να αυξάνονται ξανά τα βασικά επιτόκια, εκ μέρους των κεντρικών τραπεζών.Φυσικά οι συνθήκες της παγκόσμιας οικονομίας δεν το επιτρέπουν ακόμη, αφού η Fed το αναβάλλει συνεχώς, αλλά κάποια στιγμή θα συμβεί – οπότε οι τιμές των ακινήτων θα καταρρεύσουν, προκαλώντας όπως συνήθως συμβαίνει μία τραπεζική κρίση.

.

Συμπέρασμα

Είναι προφανές πως οι χώρες της Ευρώπης, η μία μετά την άλλη, βυθίζονται στην ύφεση, στα ελλείμματα και στα χρέη – στον αποπληθωρισμό πιθανότατα, σε αντίθεση με τις Η.Π.Α., οι οποίες βαδίζουν  προς την κατεύθυνση του (υπέρ)πληθωρισμού.

Για τις αγορές αυτό σημαίνει μεγάλες διακυμάνσεις  των χρηματιστηριακών τιμών, καθώς επίσης όλων των υπολοίπων παγίων αξιών. Για τους απλούς Πολίτες, οι οποίοι οφείλουν να μας ενδιαφέρουν πολύ περισσότερο από τους κερδοσκόπους, σημαίνει πως η εποχή της ξηρασίας θα διαρκέσει πάρα πολύ – καταστρέφοντας ακόμα και τα πιο γόνιμα χωράφια.

Οι λύσεις πάντως δεν είναι ούτε απλές, ούτε εύκολες, όπως ονειρεύονται ορισμένοι πολιτικοί – στην προσπάθεια τους να καταλάβουν την εξουσία ή να την διατηρήσουν, εάν την έχουν ήδη.

Σε κάθε περίπτωση, οι πραγματικές λύσεις δεν μπορούν να βρεθούν ή/και να εφαρμοσθούν ούτε σε τοπικό, ούτε σε εθνικό επίπεδο, αλλά σε παγκόσμιο - αφού ο πλανήτης, βυθισμένος σε τεράστια βουνά χρεών, ιδιωτικών και δημοσίων, έχει μετατραπεί σε ένα σύνολο συγκοινωνούντων δοχείων, γεμάτων με εκρηκτικές ουσίες, όπου τυχόν «πυροδότηση» του ενός, θα παρασύρει σχεδόν όλα τα υπόλοιπα.

Analyst Team