Με τελεσίγραφο 5 ημερών απαντά η Ευρώπη στο «Όχι» του ελληνικού δημοψηφίσματος θέτοντας, για πρώτη φορά ανοιχτά σε επίπεδο κορυφής, το δίλημμα «συμφωνία ή Grexit».

της Νικόλ Λειβαδάρη

Είναι το δίλημμα που, είτε ως κυνική αλήθεια, είτε ως ο έσχατος – και δραματοποιημένος - εκβιασμός προς την Αθήνα και την κυβέρνηση Τσίπρα, θα απαντηθεί, οριστικά και αμετάκλητα πια, την Κυριακή στη νέα σύνοδο κορυφής: Εάν έχει βγει «λευκός καπνός» η σύνοδος θα γίνει, πιθανότατα, και πάλι σε επίπεδο ευρωζώνης. Εάν όχι, τότε θα κληθούν και οι 28 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για να συζητήσουν το Plan B, όπως τουλάχιστον είπε χθες το βράδυ ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.

Εως τότε οι δύο εναλλακτικές που υπάρχουν στο τραπέζι είναι το, κατά Ντόναλντ Τουσκ, «μαύρο σενάριο» του Grexit και η διέξοδος μιας δύσκολης συμφωνίας σε δύο επίπεδα για την Ελλάδα: Μιας συμφωνίας, «με προτάσεις και προαπαιτούμενα» όπως είπε η Μέρκελ, που θα περιλαμβάνει αφ’ ενός βραχυχρόνια λύση-γέφυρα για την άμεση άρση της χρηματοδοτικής ασφυξίας και, αφ’ ετέρου, παράλληλη έναρξη διαπραγματεύσεων για ένα τρίτο – «πολυετές» κατά τη γερμανίδα καγκελάριο, «διετές» κατά τον γάλλο πρόεδρο – πακέτο διάσωσης το οποίο θα περιλαμβάνει και το θέμα του χρέους.

Εν ολίγοις και στην πράξη, οι ευρωπαίοι ζητούν από την ελληνική κυβέρνηση να καταθέσει μια πρώτη δέσμη μέτρων έως αύριο Πέμπτη κι ένα πλήρες μεταρρυθμιστικό πακέτο προτάσεων για ένα νέο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα έως την Παρασκευή το πρωί, προκειμένου να συνεδριάσει το Eurogroup το Σάββατο και να αποφανθεί για την τελική πράξη του δράματος. Το δε τρίτο πακέτο, για το οποίο ήδη χθες το βράδυ η ελληνική κυβέρνηση υπέβαλλε νέα αίτηση στον ESM (Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας) θεωρείται ως απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει το ενδιάμεσο πρόγραμμα – γέφυρα και να δοθεί άμεση ρευστότητα στις ελληνικές κλειστές τράπεζες.

«Στις 8.30 το πρωί της Παρασκευής είναι η τελευταία προθεσμία για να έχουμε τις ελληνικές προτάσεις», ήταν το χαρακτηριστικό μήνυμα του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος έσπευσε να προσθέσει ότι υπάρχει ήδη έτοιμο «λεπτομερές Plan B» για το Grexit.

Zητούν ψήφιση μέτρων ακόμη και πριν από την Κυριακή

Σύμφωνα με πληροφορίες από κοινοτικές πηγές, το βραχυχρόνιο πρόγραμμα θα πρέπει να έχει τρίμηνη με τετράμηνη διάρκεια. Η πρόταση της Αθήνας για μια «σύντομη λύση-ρύθμιση» που θα αποδεσμεύει ρευστότητα έως το τέλος Ιουλίου, δεν έγινε δεκτή στη χθεσινοβραδυνή σύνοδο. Το χρηματοδοτικό του ύψος του «μικρού προγράμματος» εκτιμάται αυτή τη στιγμή ανάμεσα στα 8 και τα 10 δις ευρώ και θα συνοδεύεται από συγκεκριμένες προαπαιτούμενες δράσεις (prior actions). Κατά τις ίδιες πηγές από τις Βρυξέλλες ετέθη, μάλιστα, η αξίωση προς την Αθήνα να έχει ψηφιστεί τουλάχιστον μία δέσμη αυτών των προαπαιτούμενων μέτρων πριν από την Κυριακή.

Παράλληλα, θα πρέπει να αρχίσει η διαπραγμάτευση και να τεθεί σε τροχιά ένα τρίτο πακέτο μέσω του ESM. Το ύψος αυτού του πακέτου υπολογίζεται κοντά στα 60 δις ευρώ και θα οριστικοποιηθεί αφού αποτιμηθούν και οι ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.

Στο τραπέζι το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους

Σε αντάλλαγμα, οι ευρωπαίοι δίνουν το λεγόμενο «επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ» ενταγμένο σ’ αυτό το τρίτο πρόγραμμα καθώς και την έναρξη της συζήτησης για αναδιάρθρωση του χρέους. Όπως επανέλαβε χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες ο πρόεδρος της Κομισιόν αυτή η συζήτηση μπορεί να ξεκινήσει τον Οκτώβριο του 2015, ενώ ανοιχτά στην προοπτική της αναδιάρθρωσης αναφέρθηκε, για πρώτη φορά, και η Ανγκελα Μέρκελ. Ως απαραίτητη προϋπόθεση, ωστόσο, για να ανοίξει το θέμα τίθεται η πλήρωση των προαπαιτούμενων του ενδιάμεσου, βραχυχρόνιου προγράμματος.

Το μήνυμα Τσίπρα και η πρόταση της κυβέρνησης

Το ζήτημα του χρέους επεσήμαναν χθες το βράδυ, με ιδιαίτερη έμφαση και κυβερνητικές πηγές, απαντώντας με ψυχραιμία στο τελεσίγραφο των Ευρωπαίων ηγετών. Στίγμα συγκρατημένης αισιοδοξίας εξέπεμψε, άλλωστε, και ο Αλέξης Τσίπρας μετά τη σύνοδο κορυφής της ευρωζώνης λέγοντας ότι συνεχίζεται η προσπάθεια για «βιώσιμη συμφωνία» και επισημαίνοντας με νόημα την ισορροπία που ορίζει «η ετυμηγορία του ελληνικού λαού που ήταν σαφής» και «η βούληση της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού για μια βιώσιμη συμφωνία που θα τελειώνει αυτή τη συζήτηση» - δηλαδή, τη συζήτηση περί Grexit.

Λίγη ώρα αργότερα, πηγές του Μαξίμου τόνιζαν ότι πλέον «συζητείται η ελληνική πρόταση για πρόγραμμα δύο χρόνων με κοινές προαπαιτούμενες δράσεις -που δεν θα χρειάζεται κάθε τόσο να αλλάζουν ή να προστίθενται καινούργια-, μπήκε στο τραπέζι το θέμα του χρέους, το αναπτυξιακό πακέτο και, βεβαίως, η χρηματοδότηση του προγράμματος».

Οι ίδιες πηγές έλεγαν ότι «είναι πλέον, εφικτή μια βιώσιμη λύση και όλα θα κριθούν μέχρι το Σαββατοκύριακο». Πρόσθεταν ωστόσο πως «θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν ισχυρές αντιδράσεις από χώρες που από την αρχή ήταν αρνητικές».

Πηγή tvxs