Σάββατο 9 Μαΐου 2015

Φθινοπωρινή συμφωνία*

Το Ποντίκι


του Δημήτρη Μηλάκα

Τις επόμενες μέρες και μέχρι το τέλος Ιουνίου αναμένεται να επιβεβαιωθούν (ή να διαψευστούν) τα όσα συμφώνησαν κατά την πεντάωρη συζήτησή τους στο Βερολίνο ο Αλέξης Τσίπρας και η Άνγκελα Μέρκελ. 
 
Η Γερμανίδα καγκελάριος υποσχέθηκε ότι η Ελλάδα δεν θα ξεμείνει από ρευστότητα και ο Έλληνας πρωθυπουργός δεσμεύτηκε πως η κυβέρνησή του θα προτείνει ένα ρεαλιστικό και ικανοποιητικό για τους δανειστές «πρόγραμμα ανόρθωσης της ελληνικής οικονομίας». 
 
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Ποντικιού», η εν λόγω πολιτική (σε κορυφαίο επίπεδο) συμφωνία τηρείται και οι διαδικασίες για την υλοποίησή της έχουν δρομολογηθεί. Όμως δεν προβλέπεται να τελειώσουν τόσο σύντομα και τελικά αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του φθινοπώρου. 
 
Το πλαίσιο 
 
Ο στόχος που έχει τεθεί από τη Γερμανίδα καγκελάριο και τον Έλληνα πρωθυπουργό είναι η υιοθέτηση μιας ενιαίας και τελικής συμφωνίας, η οποία θα περιγράφει μια διέξοδο της χώρας από την κρίση μέσα από ένα πρόγραμμα ανόρθωσης της ελληνικής οικονομίας, το οποίο θα διαμορφώσει και θα προτείνει η ελληνική κυβέρνηση. 
 
Το πρόγραμμα αυτό έχει συμφωνηθεί ότι θα οικοδομηθεί από τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα αναλάβει η ελληνική κυβέρνηση και θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του φθινοπώρου. 
Εν τω μεταξύ, μέχρι την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας, οι δανειστές (κυρίως οι Γερμανοί) θα «επιβραβεύσουν» την προσπάθεια αυτή με παροχή της αναγκαίας ρευστότητας προκειμένου η χώρα να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της και η ελληνική κυβέρνηση να διαχειριστεί πολιτικά τον συμβιβασμό.
 
Η διαδικασία
 
Κρίσιμο ζήτημα για την εξέλιξη της διαδικασίας είναι η αναχρηματοδότηση των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας, οι οποίες από τις 12 του μηνός και μέχρι τον Αύγουστο δεν είναι δυνατόν να καλυφθούν από ίδιους πόρους.
 
Για να εξασφαλιστεί αυτή η χρηματοδότηση, θα πρέπει να ξεπεραστούν τεχνικής, νομικής και πολιτικής φύσεως εμπόδια, τα οποία βρίσκονται σε άμεση συνάρτηση με το προηγούμενο «μνημονιακό» πρόγραμμα, στο οποίο βρισκόταν η χώρα. Με πιο απλά λόγια, οι δανειστές (το ΔΝΤ και οι Ευρωπαίοι εταίροι) συνδέουν την περαιτέρω χρηματοδότηση με την αξιολόγηση του προηγούμενου προγράμματος, το οποίο, ωστόσο, έχει εγκαταλειφθεί από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
 
Για να ξεπεραστούν οι νομικές δυσκολίες των δανειστών (και να χρηματοδοτήσουν τη χώρα παρά τη μη ολοκλήρωση του προγράμματος), αλλά και οι πολιτικές δυσκολίες της κυβέρνησης (που χρειάζεται περαιτέρω χρηματοδότηση, ενώ την ίδια στιγμή δηλώνει ότι το προηγούμενο πρόγραμμα έχει «πεθάνει»), έχει αποφασιστεί, σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», μια υβριδική διαδικασία ολοκλήρωσης της αξιολόγησης.
 
Δηλαδή οι δανειστές θα αξιολογήσουν την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας λαμβάνοντας υπόψη τον βαθμό υλοποίησης όχι του προηγούμενου μνημονιακού προγράμματος, αλλά του νέου «προγράμματος ανόρθωσης της οικονομίας» που διαμορφώνει η κυβέρνηση. 
 
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας παρακολουθούμε από την περασμένη εβδομάδα μια ένταση του ρυθμού των συζητήσεων στο πλαίσιο του Brussels Group και των τεχνικών κλιμακίων με στόχο την ολοκλήρωση της «υβριδικής» αξιολόγησης.
 
Όσο προχωρούν αυτές οι συζητήσεις με ικανοποιητικό τρόπο, όπως δημοσίως δηλώνουν το τελευταίο διάστημα οι δανειστές, θα εκπέμπεται το πολιτικό μήνυμα προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τη χαλάρωση της χρηματοπιστωτικής ασφυξίας την οποία έχει επιβάλει στη χώρα η ΕΚΤ. Η συμφωνία της κεντρικής τράπεζας για τη συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών στην αγορά εντόκων του ελληνικού Δημοσίου αποτελεί ένδειξη χαλάρωσης της ασφυξίας.
 
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Π», παρά τις όποιες διακυμάνσεις παρατηρηθούν, μέχρι το τέλος Ιουνίου θα έχει οριστικοποιηθεί το περίγραμμα της νέας «συμφωνίας για την ανόρθωση της οικονομίας», που θα εμφανιστεί ως πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης. Στη βάση αυτού του περιγράμματος και όσο αυτή η συμφωνία οικοδομείται μέσα από το νομοθετικό έργο της κυβέρνησης θα μπορούσαν οι δανειστές να καλύψουν τις αυξημένες ελληνικές δανειακές υποχρεώσεις του καλοκαιριού. 
 
Βάρη και αντίδωρο
 
Βασική παράμετρος της συμφωνίας επί του προγράμματος ανόρθωσης της ελληνικής οικονομίας είναι η αναδιάρθρωση – κάποιου τμήματος τουλάχιστον – του ελληνικού χρέους. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Π», το υπό αναδιάρθρωση τμήμα του ελληνικού χρέους έχει να κάνει με τις υποχρεώσεις της χώρας, κατά κύριο λόγο, προς το ΔΝΤ. 
 
Στο πλαίσιο αυτό συζητείται η «αγορά» από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ESM) ελληνικών δανειακών υποχρεώσεων της τάξης των 50 δισ. περίπου. Με αυτόν τον τρόπο θα καλυφθούν οι ελληνικές υποχρεώσεις προς το ΔΝΤ, το οποίο θα πάψει να ασκεί εποπτικό έλεγχο στην υλοποίηση του ελληνικού προγράμματος. 
 
Αυτά τα 50 δισεκατομμύρια θα «πακεταριστούν» προς εξυπηρέτηση από την Ελλάδα σε βάθος μισού αιώνα με εξαιρετικά χαμηλό επιτόκιο (0,65%) και εφεξής την επιτήρηση του ελληνικού προγράμματος θα έχουν αποκλειστικά οι Ευρωπαίοι (Γερμανοί) δανειστές.
 
Το πακέτο τής εν λόγω συμφωνίας, εφόσον ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του φθινοπώρου η νομοθετική οικοδόμηση (μέσα από τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες) του ελληνικού προγράμματος, περιλαμβάνει τη συμμετοχή της χώρας στο πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, από το οποίο είναι αποκλεισμένη, καθώς και στο αναπτυξιακό πρόγραμμα που «τρέχει» η Κομισιόν («πακέτο Γιούνκερ»).
 
Για να λάβει το εν λόγω «αντίδωρο», ωστόσο, μέχρι και το τέλος του φθινοπώρου, η κυβέρνηση θα πρέπει να αποδείξει ότι διαθέτει τη βούληση και το ειδικό βάρος να αναλάβει το πολιτικό κόστος που συνεπάγεται το πρόγραμμα ανόρθωσης της ελληνικής οικονομίας. Η απελευθέρωση επαγγελμάτων και υπηρεσιών, οι αποκρατικοποιήσεις και – πάνω απ’ όλα – το ασφαλιστικό αποτελούν ανελαστικές απαιτήσεις των δανειστών, των οποίων το (πολιτικό) κόστος έχει συμφωνήσει να αναλάβει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ...

Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 1863 στις 07-05-2015

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου