Τρίτη 5 Μαΐου 2015

Εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων


του Κώστα Μελά
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και της ΕΛΣΤΑΤ το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων της χώρας παρουσιάζεται στον Πίνακα 1.
Πίνακας 1
Εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων.
(σε δις ευρώ).
Έτος
Εξαγωγές
Εισαγωγές
Ισοζύγιο
2002
3,3
5,2
-1,9
2008
3,9
7,1
-3,3
2009
4
6,4
-2,4
2010
4,6
6,5
-1,9
2011
4,8
6,7
-1,9
2012
5,2
6,4
-1,2
2013
5,4
6,5
-1,1
2014
5,1
6,4
-1,3


Το ποσοστό των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων στις συνολικές εξαγωγές
(εκτός καυσίμων) της Χώρας υποχώρησε στο 30,5% το 2014, έναντι 32,0% το 2013 και 30,7% το 2012 παραμένοντας, πάντως, σε υψηλό επίπεδο
Από την αρχή της περιόδου της κρίσης οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων παρουσιάζουν μικρή σταδιακή αύξηση (2009-2013). Το έτος 2014 για πρώτη φορά μειώνονται γεγονός που μπορεί να αποδοθεί , εν μέρει,  στη μείωση των εξαγωγών προς την Ρωσία λόγω του επιβληθέντος εμπάργκου.  Την ίδια περίοδο οι εισαγωγές παραμένουν περίπου σταθερές και πάντα υψηλότερες από τις εξαγωγές με αποτέλεσμα την ύπαρξη μειούμενου , μέχρι και το 2013, αρνητικού ισοζυγίου, κάτι που μεταβάλλεται το 2014.

Στον Πίνακα 2 παρουσιάζεται η διάρθρωση των εξαγωγών των ελληνικών προϊόντων, όπου τα φρούτα και τα λαχανικά  αλλά και τα ψάρια αποτελούν τις κυριότερες εξαγωγικές κατηγορίες.
Πίνακας 2
Διάρθρωση εξαγωγικών αγροτικών προϊόντων
%
σε εκ. ευρώ
Φρούτα και λαχανικά
35,7
1820,8
Ψάρια
10,8
548,5
Γαλακτοκομικά
9,5
482,8
Καπνός
7,6
385,9
Δημητριακά
6,6
337,2
Φυσικές υφαντικές ίνες
6,3
318,5
Έλαια και λίπη
6,2
315,6
Λοιπά
27
1337

Στον Πίνακα 3 παρουσιάζεται η διάρθρωση των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων.
 Οι  εισαγωγές κρεάτων και παρασκευασμάτων (€1.101 εκατ.), εξακολουθούν  να επιβαρύνουν σε μεγάλο ποσοστό το εμπορικό αγροτικό ισοζύγιο της χώρας.
Οι εισαγωγές κρεάτων αποτελούν το 17,3% του συνόλου των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων το 2014, αναλογία που παραμένει σε υψηλό και σχεδόν αμετάβλητο επίπεδο στην περίοδο της οικονομικής κρίσης (2013: 17,4%, 2012: 18,0%, 2011: 17,1%,2010: 17,2%). Επίσης επιβαρύνουν σημαντικά το εμπορικό ισοζύγιο των αγροτικών προϊόντων τα γαλακτοκομικά , τα φρούτα και τα δημητριακά.  

Πίνακας  3.
Διάρθρωση εισαγωγών αγροτικών προϊόντων
%
εκ. ευρώ
Κρέατα
17,3
1101
Γαλακτοκομικά
13,2
841,2
Φρούτα και λαχανικά
10,4
662,6
Δημητριακά
8,3
529,8
Καφές
 Κακάο, τσάι
6,9
441,5
Ζωοτροφές
6,3
401,3
Ψάρια
5,9
376,3
Λοιπά
31,4
1999,1

Τα κρέατα και τα γαλακτοκομικά αποτελούν το μεγάλο πρόβλημα της χώρας  διότι επιβαρύνουν σημαντικά το αγροτικό εμπορικό ισοζύγιο  χωρίς μεσοπρόθεσμα να υπάρχει λύση για την υποκατάσταση των εισαγωγών με αύξηση της εγχώριας παραγωγής. Η κάλυψη του ελλείμματος ,βεβαίως μπορεί να προέλθει μακροχρόνια από τη βελτίωση των υπαρχουσών κτηνοτροφικών μονάδων και τη δημιουργία νέων , κάτι όμως που απαιτεί ενδελεχή σχεδιασμό , που δεν φαίνεται να υπάρχει για την ώρα.  Επομένως καλούνται οι υπόλοιπες κατηγορίες αγροτικών προϊόντων να καλύψουν τμήμα του δημιουργούμενου ελλείμματος.

Σύμφωνα με τα παραπάνω ο αγροτικός τομέας έχει την παραγωγική δυνατότητα, λόγω ότι υπάρχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα , να προχωρήσει σε  αποφασιστική αύξηση της συνολικής παραγωγής η οποία θα αυξήσει περαιτέρω τις εξαγωγές και την
υποκατάσταση των εισαγωγών. Αυτό βεβαίως προϋποθέτει, στοιχειωδώς να βοηθηθεί στην παρούσα φάση και μακροχρονίως να γίνει αντιληπτό ότι αποτελεί χώρο παραγωγικής δραστηριότητας εφάμιλλη ή και ανώτερη από τις μέχρι τώρα προβαλλόμενες ως βασικές παραγωγικές δραστηριότητες.



Στον Πίνακα 4 παρουσιάζεται  η συνεισφορά του αγροτικού τομέα στην εγχώρια ακαθάριστη παραγωγή η οποία το έτος 2014 παρουσιάζει μια μικρή αύξηση, σε ένα περιβάλλον, όμως, δραματικής μείωσης του ΑΕΠ.

Πίνακας 4.
Συνεισφορά του αγροτικού τομέα στη
συνολική εγχώρια ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (%)
1995
9,9
2000
6,6
2005
5,1
2008
3,3
2010
3,3
2014
3,8


Τέλος στον Πίνακα 5 παρουσιάζεται ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου στα αγροτικά προϊόντα και στο σύνολο της οικονομίας. Διαπιστώνονται τα εξής: μείωση των ΑΕΠΚ  την περίοδο της κρίσης (2010=2014), και η δραματικά μικρή συνεισφορά του αγροτικού τομέα στο συνολικό σχηματισμό ΑΕΠΚ της χώρας.

Πίνακας 5.

Ακαθάριστος σχηματισμός  παγίου
κεφαλαίου
εκ. ευρώ
Αγροτικός τομέας
Σύνολο
2002
85
48132
2008
130
59387
2009
129
43478
2010
76
38271
2011
105
32833
2012
48
27120
2013
71
21466
2014
85
18938
www.kostasmelas.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου