Τι συμβαίνει με την αγορά ομολόγων;

του Κώστα Μελά

Η συμπεριφορά των αγορών ομολόγων, τις τελευταίες 15 ημέρες  προκαλεί ιδιαίτερη σύγχυση. Η τρέχουσα τιμή των  γερμανικών ομολόγων   μειώθηκε  5% όσον αφορά τους 10ετείς τίτλους και 15% όσον αφορά τους 30ετείς μέσα σε 13 ημέρες σηματοδοτώντας ένα από τα πιο βίαια ξεπουλήματα  τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Μέχρι τις τρεις το μεσημέρι της Πέμπτης  7^ης Μαΐου  η απόδοση των κρατικών ομολόγων της Γερμανίας είχε αυξηθεί κατά 0,5% στο 0,645% μέσα σε μόλις έξι ημέρες.  Παράλληλα  η απόδοση των αμερικανικών κρατικών ομολόγων αντίστοιχης διάρκειας έχει αυξηθεί κατά 32 μονάδες βάσης.

Δεδομένου ότι οι μαζικές αγορές ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συνεχίζονται απρόσκοπτα οι προσδοκίες εξακολουθούν να κινούνται στην εκτίμηση  ότι οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης θα πρέπει να παραμείνουν χαμηλές.. Ούτε προέκυψαν άλλα στοιχεία που να αιφνιδίασαν τους επενδυτές.

Τα τελευταία χρόνια η πτώση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων, η άνοδος των μετοχών και των τιμών των εμπορευμάτων σε γενικό περιβάλλον χαμηλής ανάπτυξης εξηγείται από την πολύ χαλαρή νομισματική πολιτική που ακολουθούν ΗΠΑ, Ευρώπη και Ιαπωνία.

Επίσης παρατηρούμε ότι η τελευταία άνοδος των τιμών του πετρελαίου Brent κατά 45% από τον Ιανουάριο και μετά στο σημερινό επίπεδο των 68 δολαρίων το βαρέλι δεν μπορεί να εξηγηθεί με βάση το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης. Δεν διαπιστώνεται διαφοροποιήσεις στην προσφορά, και στη ζήτηση ικανές να εξηγήσουν  την παρατηρούμενη άνοδο.

 Φαίνεται ότι πλέον δεν υπάρχει οικονομική λογική εξήγηση. Και όμως θα μπορούσε να δοθεί εξήγηση με βάση την υπαρκτή, σχετική μέχρι και συνολική, «αυτονόμηση» του χρηματιστηριακού παιγνίου από τα θεμελιώδη μεγέθη της οικονομίας. Άλλωστε την τελευταία 15ετία έχουμε υπάρξει μάρτυρες παρόμοιων καταστάσεων.

Οι αποτιμήσεις στις αγορές ομολόγων ήταν σε ακραία επίπεδα, με αποτέλεσμα η αντιστροφή των ανοδικών θέσεων στις προθεσμιακές αγορές να εντείνει το ξεπούλημα, εκτίμησαν αναλυτές της αγοράς, αναφέροντας μάλιστα ότι οι δυνητικοί αγοραστές είχαν ήδη ανοδικές θέσεις. Όποιος αγοράζει ομόλογα με τόσο χαμηλές αποδόσεις στοιχηματίζει ότι η ευρωζώνη θα παραμείνει σε τέλμα για τα επόμενα χρόνια, παρά τις ενέσεις τρισεκατομμυρίων ευρώ. Αντί λοιπόν να αναρωτιόμαστε πώς μπορεί το γερμανικό κρατικό ομόλογο να διαπραγματεύεται με απόδοση στις 50-70 μονάδες βάσης, ένα καλύτερο ερώτημα είναι γιατί οι επενδυτές το άφησαν να υποχωρήσει κάτω από τις 10 μονάδες βάσης.

 Η εξέλιξη της ανόδου των αποδόσεων επιχειρείται  να δικαιολογηθεί από την ενίσχυση των ενδείξεων  για χαλάρωση στην ανάπτυξη τόσο της Κίνας όσο και των ΗΠΑ, καθώς και από ότι  απομακρύνεται σταδιακά το ενδεχόμενο να υπάρξει σύντομα αύξηση επιτοκίων από τη Fed. Επίσης η αύξηση των τιμών του πετρελαίου και η αναμενόμενη άνοδος του πληθωρισμού στην ευρωζώνη λειτούργησαν προς αυτή την κατεύθυνση.

Με αυτή τη λογική οι αγορές ομολόγων που πλησίαζαν τα όρια της «φούσκας» υποχώρησαν. Όμως  το παραπάνω επιχείρημα δεν μπορεί να ερμηνεύσει  γιατί οι αγορές το κατάλαβαν με τόση καθυστέρηση και τόσο απότομα.

 Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία παρόμοια αύξηση των αποδόσεων έχει καταγραφεί στα μέσα του 1999 και ξανά στα τέλη του 2011 καθώς η ΕΚΤ άρχισε να αντιμετωπίζει θέματα τραπεζικής χρηματοδότησης εν μέσω κρίσης στην ευρωζώνη.

 www.kostasmelas.gr