Ο κυρίαρχος ελληνικός λαός να αποφασίσει για τη συμφωνία

Νέα Πολιτική

του Μελέτη Μελετόπουλου*

Με το δημοψήφισμα του Δεκεμβρίου 1974, καταργήθηκε η βασιλεία. Ακολούθησε το καλοκαίρι του 1975 η ψήφιση του νέου Συντάγματος, που ισχύει αναθεωρημένο μέχρι σήμερα. Σε αυτό υπήρχε (και υπάρχει) η πρόβλεψη δημοψηφίσματος για κρίσιμα εθνικά θέματα. Η διάταξη αυτή ουδέποτε εφαρμόστηκε. Οι διάφορες κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης απέφυγαν το δημοψήφισμα όπως ο διάολος το λιβάνι.

Ο θεσμός του δημοψηφίσματος, κορυφαία έκφραση της γνήσιας, αδιαμεσολάβητης και πρωτογενούς λαϊκής κυριαρχίας, παρέμεινε μέχρι σήμερα ανενεργός. Τα τελευταία σαράντα χρόνια, ελήφθησαν κορυφαίες αποφάσεις για το μέλλον της χώρας, όπως η ένταξη στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ένταξη στην Ευρωζώνη, χωρίς να ερωτηθεί ο ενδιαφερόμενος λαός. Επίσης η ένταξη στο Μνημόνιο (με εναλλακτική λύση την επιστροφή στη δραχμή) το 2010 έγινε χωρίς και πάλι να ερωτηθεί ο ελληνικός λαός. 

Πολλοί ευρωπαϊστές, σήμερα, δικαιώνουν την επιλογή να ενταχθεί η Ελλάδα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς χωρίς δημοψήφισμα, με το επιχείρημα ότι «αν γινόταν δημοψήφισμα, μπορεί το εκλογικό σώμα να είχε αποφασίσει αντίθετα». Αυτή η αντίληψη, εκτός από βαθειά αντιδημοκρατική, είναι και λανθασμένη. Για τον εξής λόγο: ένας λαός πρέπει να αποφασίζει μόνος του για τόσο σημαντικές αποφάσεις, ώστε να έχει και την ευθύνη της υλοποίησής τους. Αν κάποιος ηγέτης, μία κυβέρνηση, ένα κόμμα αποφασίσει γι’ αυτόν χωρίς αυτόν, τότε ο λαός μπορεί να μην τον ακολουθήσει στο δρόμο που χάραξε. Αυτό δηλαδή ακριβώς που συνέβη με την ένταξή μας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. 

Η ελληνική κοινωνία εντάχθηκε χωρίς να έχουν ωριμάσει οι προϋποθέσεις, χωρίς να γίνουν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, χωρίς να προσαρμοστεί η δημόσια διοίκηση και το πολιτικό σύστημα και, κυρίως, χωρίς αυτή η ανάγκη βαθειάς, ριζικής προσαρμογής στα ευρωπαϊκά δεδομένα να αποτελεί συνειδητή απόφαση και επιθυμία του ελληνικού λαού. Δεν ισχυρίζομαι ότι ήταν λάθος η ιστορική απόφαση ένταξης της χώρας στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Θεωρώ, όμως, ότι έγινε βεβιασμένα, εκ των άνω και χωρίς να συνειδητοποιήσει ο ελληνικός λαός τις αλλαγές που θα έπρεπε ο ίδιος να υλοποιήσει στην καθημερινότητά του, χωρίς να αναλάβει ο κάθε Έλληνας πολίτης την προσωπική του ευθύνη και τα δικά του βάρη στην υλοποίηση αυτής της απόφασης, στην οποία δεν είχε συμβάλει με την ψήφο του. 

Το δημοψήφισμα, λοιπόν, επιτελεί ακριβώς αυτήν την αναγκαιότητα. Όλοι μας να αποφασίζουμε για τα μεγάλα ζητήματα της συλλογικής μας ύπαρξης, και παράλληλα όλοι μαζί να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας. Με αυτήν, και μόνον με αυτήν τη διαδικασία, οι ψηφοφόροι γίνονται πολίτες και οι οπαδοί υπεύθυνα μέλη της πολιτείας.

Στο ζήτημα της αποδοχής μίας μείζονος συμφωνίας με τους δανειστές μας, τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο πρέπει να έχει ο ελληνικός λαός. Αν υπογραφεί νέα μνημονιακή σύμβαση, ο ελληνικός λαός θα υποστεί τις συνέπειες, φόρους, περικοπές, ανατροπές ασφαλιστικού και εργασιακού καθεστώτος, πιθανότατα νέο κύμα ύφεσης . Αν πάμε στη δραχμή, τότε και πάλι ο ελληνικός λαός θα πρέπει να εργαστεί σκληρά για να ανασυγκροτήσει την κατεστραμμένη οικονομία μας σε μία πιό υγιή βάση. Και στις δύο περιπτώσεις, ο άμεσα ενδιαφερόμενος είναι ο ελληνικός λαός. 

Αυτός θα πρέπει και να λάβει τη μεγάλη απόφαση.

*Διευθυντής της Νέας Πολιτικής (Δημοσιεύθηκε στο Kontra News)