Η ομολογία Γκάουκ προετοιμασία συμψηφισμού;

Νέα Πολιτική

του Μελέτη Μελετόπουλου*

«Δεν είμαστε μονάχα πολίτες που ζουν στο σήμερα και στην σύγχρονη εποχή, αλλά είμαστε επίσης απόγονοι εκείνων που άφησαν πίσω τους έναν δρόμο καταστροφής στην Ευρώπη κατά την διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου— και στην Ελλάδα, μεταξύ άλλων περιοχών, όπου επονείδιστα γνωρίζαμε λίγα σχετικά με αυτό το θέμα για τόσο μεγάλο διάστημα», δήλωσε δημοσίως ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιόακειμ Γκάουκ.

«Είναι ορθό για μια χώρα που έχει πλήρη επίγνωση της ιστορίας της, όπως η δική μας, να εξετάζει τι πιθανότητες ενδεχομένως υπάρχουν για την καταβολή επανορθώσεων», συμπλήρωσε. Είναι η πρώτη φορά που, σε τόσο υψηλό επίπεδο, η μεταπολεμική Γερμανία διατυπώνει δημοσίως και δέχεται την υποχρέωσή της να αναγνωρίσει και να αποζημιώσει εμπράκτως τις καταστροφές που προκάλεσε στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ελλάδα.

Αν η σύγχρονη Γερμανία θέλει να πείσει ότι έχει αφήσει για πάντα πίσω της τον κακό της εαυτό, ότι αποκηρύσσει τα εγκλήματά της και ότι είναι πρόθυμη να πληρώσει τα έθνη που υπέστησαν ολική καταστροφή από τους ναζιστές πατεράδες και παππούδες των σημερινών Γερμανών, ασφαλώς πρέπει να το κάνει όχι μόνον θεωρητικά και ηθικά (που δεν είναι βέβαια λίγο, αλλά δεν αρκεί) αλλά και υλικά. Η καταστροφή που υπέστη η Ελλάδα κατά την Κατοχή βρίσκεται στην ρίζα του μεταπολεμικού ελληνικού προβλήματος, της καχεξίας, της υπανάπτυξης και της διαφθοράς.

Καταστράφηκαν όλες οι κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές δομές, τα επιτεύγματα που είχαν δημιουργηθεί από την γενεά του Ελευθερίου Βενιζέλου και των επιγόνων του, μεσολάβησε ένας πολυετής εμφύλιος πόλεμος που διέλυσε την συνοχή της ελληνικής οικονομίας και ανήλθε στην επιφάνεια ένας εσμός δοσιλόγων και μαυραγοριτών, που εξελίχθηκαν σε ιθύνουσα τάξη. Οι δοσίλογοι που κατόρθωσαν να αποκρύψουν την δράση τους επί κατοχής, είναι αυτοί που βραχυκύκλωσαν το μέγα ζήτημα των γερμανικών επανορθώσεων και αποζημιώσεων, διότι φοβόντουσαν την αποκάλυψη της δικής τους συνενοχής. Όλες οι παθογένειες που κυριάρχησαν στην μετακατοχική Ελλάδα, έχουν σε μεγάλο βαθμό την ρίζα τους στην ολική αποδόμηση που υπέστη η χώρα κατά την Γερμανική Κατοχή.

Δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς ώθησε τον Γερμανό πρόεδρο στην αναγνώριση της γερμανικής ενοχής έναντι της Ελλάδας. Αυτό που είπε, ότι δηλαδή οι σύγχρονοι Γερμανοί δεν έχουν συλλάβει το μέγεθος των καταστροφών που προκάλεσαν, μπορεί να ισχύει. Και η συνειδητοποίηση να έγινε λόγω της σημερινής επώδυνης διαπραγμάτευσης, όπου πολλοί (όχι μόνον ο Μ. Γλέζος και οι Έλληνες υπέρμαχοι των αποζημιώσεων αλλά και πολλοί ξένοι) υπενθύμισαν, ανέσυραν από την λήθη και επανενεργοποίησαν τις τραγικές μνήμες.

Μπορεί, όμως, και να συμβαίνει κάτι άλλο: η Γερμανία να προετοιμάζει κάποιον “συμψηφισμό” μεταξύ μέρους του ελληνικού χρέους και των αποζημιώσεων, ώστε και να διατηρήσει την Ελλάδα στην ευρωζώνη άρα στην σφαίρα επιρροής της, φοβούμενη τις συνέπειες ενός “grexit”, και ταυτόχρονα να απαλλαγεί από το μόνιμο άγος που την συνοδεύει μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Σε κάθε περίπτωση, είναι μία ευκαιρία.

* Διευθυντής της  Νέας Πολιτικής (Δημοσιεύθηκε στο Kontra News)