Χρεοκοπία και δραχμή - Analyst.gr

Νέα Κρήτη

Ας ελπίσουμε πως η Ελλάδα δεν θα υποβληθεί στο μαρτύριο της «βίαιης εξυγίανσης» - σε χρεοκοπίες τραπεζών, σε δημεύσεις καταθέσεων, σε κατασχέσεις, σε μαζικούς πλειστηριασμούς ακινήτων, σε αδυναμία εισαγωγής των βασικών προϊόντων κοκ.

*Αρχείο - συλλογή διαχρονικών και εκπαιδευτικών αναλύσεων

"Δεν υπάρχει τρόπος να ξεφύγουμε από την παρατεταμένη και ίσως ατελείωτη ύφεση - πέραν της άμεσης κρατικής εμπλοκής, στο να προωθηθούν και να επιδοτηθούν νέες επενδύσεις. Παλιότερα δεν υπήρχαν δαπάνες, για τις οποίες να δικαιολογείται κρατικός δανεισμός, εκτός από τις σχετικές με πόλεμο. Στο παρελθόν, επομένως, δεν ήταν σπάνιο το να περιμένουμε έναν πόλεμο για να τελειώσει μια σημαντική ύφεση.

Ελπίζω ότι στο μέλλον δεν θα προσκολληθούμε σε αυτόν το πρωτόγονο οικονομικό χειρισμό, - ότι θα είμαστε έτοιμοι να δαπανήσουμε στις επιχειρήσεις της ειρήνης, αυτά που τα οικονομικά περιθώρια του παρελθόντος μας επέτρεπαν να δαπανούμε στις καταστροφές του πολέμου.

Σε κάθε περίπτωση εκτιμώ με σιγουριά ότι, ο μόνος τρόπος για να βρούμε την έξοδο από την σημερινή κατάσταση, είναι να ανακαλύψουμε κάποιο αντικείμενο - το οποίο ακόμα και οι πιο στενοκέφαλοι θα παραδέχονταν ότι, αποτελεί νόμιμη δικαιολογία για δραστική αύξηση των δαπανών οποιουδήποτε.» (Keynes)

Άποψη

Αν και είχαμε προειδοποιήσει για αυτά που θα συνέβαιναν στην Ελλάδα έγκαιρα (το Νοέμβριο του 2009, με τις αναλύσεις μας «Κρατική πτώχευση» και «Έξοδος από την Ευρωζώνη», οι οποίες ευρίσκονται έκτοτε στο βιβλίο μας «Η κρίση των κρίσεων»), ήμασταν ανέκαθεν αισιόδοξοι, όσον αφορά τις δυνατότητες της χώρας μας - γνωρίζοντας, μεταξύ άλλων, το μεγάλο δημόσιο πλούτο της, τις απαιτήσεις της απέναντι στη Γερμανία (κατοχικό δάνειο), το χαμηλό ιδιωτικό χρέος, την ισχύ των βασικών πυλώνων της οικονομίας της (τουρισμός, ναυτιλία, γεωργία), καθώς επίσης τις ικανότητες του λαού της.

Υποτιμήσαμε όμως δυστυχώς το πρόβλημα διαχείρισης των οικονομικών της χώρας εκ μέρους των εκάστοτε κυβερνήσεων, συμπεριλαμβανομένων φυσικά των Θεσμών - δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στην Οικονομία και πολύ λιγότερο στα Πολιτικά, καθώς επίσης στο Κοινωνικά και Πολιτισμικά «ελλείμματα» της πατρίδας μας.

Σήμερα, έχοντας διαπιστώσει πως δεν λειτουργεί σχεδόν κανένας από τους Θεσμούς, από τους «πολιτικούς πυλώνες» δηλαδή, επάνω στους οποίους θα έπρεπε να στηρίζεται η διακυβέρνηση της χώρας (Κόμματα, Υπουργεία, Κεντρική Τράπεζα, Δικαιοσύνη, ΜΜΕ, ΕΛΣΤΑΤ, Εφορίες, Λογιστήριο του κράτους, δημόσιοι οργανισμοί κλπ.), ενώ δεν υπάρχει κανένα ουσιαστικό ενδιαφέρον «ανασυγκρότησης» τους, έχουμε χάσει την αρχική μας αισιοδοξία.

Πόσο μάλλον όταν το μεγαλύτερο ίσως μειονέκτημα της χώρας, η ολοκληρωτική έλλειψη «επιχειρηματικού και φορολογικού πλαισίου», συνεχίζει να υπάρχει - με την παραγωγικότητα, καθώς επίσης με την αναποτελεσματικότητα του ιδιωτικού τομέα, να ανταγωνίζεται πλέον αυτή του δημοσίου.

Η εξέλιξη των εξαγωγών μας είναι ίσως η καλύτερη απόδειξη, όσον αφορά το συγκεκριμένο συμπέρασμα μας - αφού τεκμηριώνει την έκδηλη αδυναμία του ιδιωτικού τομέα να παράγει ανταγωνιστικά προϊόντα, ικανά να επιβληθούν στις διεθνείς αγορές.

Ελλάδα, η εξέλιξη των εξαγωγών (σε εκ. ευρώ)

Περαιτέρω, όταν ακούμε από τις συζητήσεις των κυβερνώντων πως το πρόβλημα είναι η αδυναμία τους να απολύσουν δημοσίους υπαλλήλους, λόγω του ισχυρού «πελατειακού και συνδικαλιστικού κράτους», τότε η απαισιοδοξία μας μετατρέπεται σε βαθιά μελαγχολία - αφού το πραγματικό πρόβλημα δεν μπορεί να είναι οι απολύσεις, αλλά η αδυναμία της χώρας να απασχολήσει στον ιδιωτικό τομέα, αυτούς που απολύονται από το δημόσιο.

Φυσικά ο ιδιωτικός τομέας έχει πληρώσει ήδη πολύ ακριβά την εγκληματική πολιτική λιτότητας, χωρίς αναπτυξιακά μέτρα που επιβλήθηκε στη χώρα - με 1,5 εκ. ανέργους, με χιλιάδες χρεοκοπημένες επιχειρήσεις, με υπερχρεωμένα νοικοκυριά, καθώς επίσης με την κατάρρευση του παραγωγικού ιστού.

Ο δημόσιος τομέας έπεται - αφού είναι αδύνατον πλέον να συντηρηθεί από τον ιδιωτικό, όταν οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να ανταγωνισθούν τις ξένες, υπό το βάρος των υπερβολικά υψηλών φόρων, των ακριβών δανείων, όταν αυτά υπάρχουν, της έλλειψης κεφαλαίων, της συνεχώς μειούμενης κατανάλωσης, της απαισιοδοξίας κλπ.

Επομένως, εάν παραμείνουν όλα ως έχουν, αργά ή γρήγορα η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει, είτε ζητώντας μόνη της να βγει από το ευρώ, είτε «εκδιωκόμενη έντεχνα» από τους εταίρους της - οπότε θα υποβληθεί στα «μαρτύρια της βίαιης εξυγίανσης».

Αυτά είναι συνήθως οι χρεοκοπίες τραπεζών, οι δημεύσεις καταθέσεων, οι περιορισμοί στις αναλήψεις, οι μαζικές κατασχέσεις, οι πλειστηριασμοί ακινήτων, η αδυναμία εισαγωγής των βασικών προϊόντων, τα ενεργειακά προβλήματα, η εξαθλίωση, η εκποίηση περιουσιακών στοιχείων σε εξευτελιστικές τιμές, οι επιδημίες, οι αυτοκτονίες, η μαζική μετανάστευση, καθώς επίσης πολλά άλλα - τα οποία συμβαίνουν συνήθως νομοτελειακά, εξαναγκάζοντας βίαια μία χώρα να εξυγιανθεί.

Φυσικά όλα θα μπορούσαν να αλλάξουν ακόμη, εάν οι Έλληνες αποφάσιζαν επιτέλους να εγκαταλείψουν τη σπηλιά (άρθρο), στην οποία έχουν εκούσια φυλακισθεί. Θα έπρεπε όμως να το κάνουν άμεσα, παύοντας να πιστεύουν στον «από μηχανής θεό» - ο οποίος δεν πρόκειται να εμφανιστεί την τελευταία στιγμή για να τους σώσει, όπως ίσως πιστεύουν.

Ελπίζουμε βέβαια να κάνουμε μεγάλο λάθος στις εκτιμήσεις και στις κρίσεις μας - να είμαστε δηλαδή «υπέρ του δέοντος» απαισιόδοξοι, όσον αφορά την κατάσταση και το μέλλον της πατρίδας μας - στην οποία δεν αξίζει σε καμία περίπτωση μία τέτοια «μοίρα». Μετά από τέσσερα χρόνια όμως συνεχών σφαλμάτων και παραλείψεων, τα περιθώρια έχουν στενέψει επικίνδυνα - όσο αισιόδοξος και αν θέλει ή πρέπει να είναι κανείς, παραμένοντας όμως αντικειμενικός.

Βασίλης Βιλιάρδος, για το Analyst.gr