Παρασκευή 22 Μαΐου 2015

Ιστορικά διδάγματα από την πτώχευση της Ελλάδας του 1932 ΜΕΡΟΣ Γ’

kontranews


Στην προηγούμενη επιφυλλίδα μας, είδαμε ότι ο Βενιζέλος με ταπεινότητα και βάζοντας υπεράνω όλων το καλό της πατρίδας, δεχόταν να συμμετάσχει σε Οικουμενική Κυβέρνηση ως απλό μέλος. Ο Βενιζέλος, προτείνοντας τη συγκρότηση Οικουμενικής Κυβέρνησης ή Κυβέρνησης Εθνικού Συνασπισμού, επεσήμανε την αναγκαιότητα, η Ελλάδα να φανεί συνεπής στο μέλλον στις δαπάνες εξυπηρέτησης του εξωτερικού της χρέους. Ακράδαντα πίστευε στις παραγωγικές δυνατότητες της Ελλάδος και την επίλυση των οικονομικών της προβλημάτων, στηριζόμενη στις δικές της δυνάμεις. Αναγκαία και βασική προϋπόθεση, για την αξιοποίηση των εγχώριων παραγωγικών δυνάμεων και την υλοποίηση του έργου της οικονομικής ανασυγκροτήσεως, είναι η ομόνοια στον ελληνικό λαό και η πολιτική σταθερότητα.
Δυστυχώς, η πορεία των γεγονότων τον διέψευσαν. Ο αρχηγός του δεξιού Λαϊκού Κόμματος, Παναγής Τσαλδάρης (1868-1936) τορπίλισε την προσπάθεια σχηματισμού Οικουμενικής Κυβέρνησης για τη σωτηρία της χώρας. Σε συνθήκες σφοδρότατων πολιτικών αντιπαραθέσεων, κλιμακούμενης της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, προπαγάνδας από διάφορα αυλικά-στρατιωτικά κέντρα περί επερχόμενου κομμουνιστικού κινδύνου, διχασμένο το λαό και διογκούμενης της θύελλας της εγχώριας οικονομικής ύφεσης, η χρεοκοπία της χώρας ήταν νομοτελειακό γεγονός. Η Ελλάδα αφέθηκε στη μοίρα της από τις προστάτιδες δυνάμεις και τους παραδοσιακούς ξένους πιστωτές, με ολέθρια συνέπεια να υποχρεωθεί να κηρύξει πτώχευση στις 16 Απριλίου του 1932.

Με την πτώχευση του Απριλίου 1932, η χώρα μας εγκατέλειψε το νομισματικό σύστημα του κανόνα χρυσού. Υπουργός Οικονομικών ανέλαβε ο Κυριάκος Βαρβαρέσος. Σε κλίμα δριμύτατων κομματικών διενέξεων και τρομακτικής επιδείνωσης της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας, ο Βενιζέλος έχασε στις εκλογές της 25ης Σεπτεμβρίου 1932 και της 5ης Μαρτίου 1933, κλείνοντας έτσι τον πολυκύμαντο κύκλο του στην πολιτική σκηνή της Ελλάδος. Ο μεγαλύτερος Εθνάρχης του νεώτερου ελληνικού κράτους πέρασε πλέον στο πάνθεον των αθανάτων. Ωστόσο, η τέταρτη πτώχευση της Ελλάδος υπήρξε το λίπασμα, που έθρεψε και έφερε το ναζιστικό κόμμα του Ιωάννη Μεταξά (1871-1941) στην κυβερνητική εξουσία. Οι εντονότατες πολιτικές αντιπαλότητες, η όξυνση του εθνικού διχασμού, η αδυναμία του εγχώριου πολιτικού προσωπικού, να συγκροτήσει ικανές κυβερνήσεις που να επιλύσουν τα τεράστια οικονομικά προβλήματα του τόπου, η δημαγωγία κατά του κομμουνιστικού κινδύνου, το φιλοβασιλικό πραξικόπημα του 1935, η επαναφορά του θεσμού της Βασιλείας μέσω δημοψηφίσματος και οι συχνές εναλλαγές ανίκανων κυβερνήσεων στην εξουσία, υπήρξαν τα πρωταρχικά αίτια της εγκαθίδρυσης φασιστικού καθεστώτος στη χώρα.  
Ο Ιωάννης Μεταξάς, ο πρωθυπουργός της διδακτορικής κυβέρνησης της περιόδου 1936-1940, σε άρθρο του στην εφημερίδα Καθημερινή (15.1.1934) θα ισχυριστεί: «...Εάν αφήσωμεν τα πράγματα ως έχουν με την μοιραίαν αυτών φοράν, ο κοινοβουλευτισμός όπως κατάντησε θα μας αγάγη εις τας αγκάλας του κομμουνισμού...Συνεπώς δι’ ημάς τους Έλληνας το πρόβλημα δεν είνε πως θα μείνωμεν εις τον κοινοβουλευτισμόν, αλλά δια ποίας θύρας θα εξέλθωμεν εξ αυτού. Δια της θύρας του κομμουνισμού ή δια της θύρας του εθνικού κράτους: Ας εκλέξωμεν». Στις 4 Αυγούστου 1936, ο Μεταξάς και οι ομοϊδεάτες του, εκμεταλλευόμενοι την διογκούμενη εσωτερική οικονομική- πολιτική κρίση και με τη σιωπηλή στήριξη της ανακτορικής αυλής, επέβαλαν δικτατορικό καθεστώς στη χώρα.
Μετά την πτώχευση του 1932, η Ελλάδα έβαλε χρεοστάσιο. Ουσιαστικά και τυπικά, ανεστάλησαν οι δαπάνες τοκοχρεολυσίων, για την εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους. Παρ’ ότι η Ελλάδα μετά το 1932 έκανε στάση πληρωμών, αξιοπρόσεκτο είναι ότι οι εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό, συνέχισαν να εισρέουν στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Τυπικά, το εξωτερικό χρέος της χώρας το 1940, με την έκρηξη του ελληνοϊταλικού πολέμου και την είσοδό μας στη λαίλαπα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, το εξωτερικό χρέος ήταν όσο και το 1932, δηλαδή 515 εκατ. δολάρια. Μετά τη λήξη του πολέμου, η χώρα μας την περίοδο 1945-1950 έλαβε δωρεάν οικονομική βοήθεια τουλάχιστον δύο δις δολαρίων (Σχέδιο Μάρσαλ, κ.λπ.), με συνέπεια το 1950 το εξωτερικό χρέος της Ελλάδας να είναι μηδέν δολάρια. Σήμερα εν έτη 2015, το εξωτερικό χρέος της Ελλάδας προσεγγίζει τα 600 δις δολάρια. Γιατί όμως το εξωτερικό χρέος της χώρας από μηδέν δολάρια το 1950 εκτοξεύτηκε σχεδόν σε 600 δις δολάρια το 2015; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό, θα αποτελέσει αντικείμενο μελλοντικής μας εμπεριστατωμένης και διεισδυτικής ανάλυσης.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου