Γιατί η Αθήνα υπερεκτιμά την προοπτική ενός ρωσικού Plan B. Η συνάντηση Τσίπρα - Πούτιν, οι αντιδράσεις της Ευρώπης και ο «μπαλαντέρ» της ουκρανικής κρίσης. «Ελπίζω να μιλήσουν μόνο για καιρό και αθλητικά», σχολιάζει ο αρθρογράφος.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
Η Ελλάδα θα πρέπει να εξετάσει τη στρατηγική συμμαχία με τη Ρωσία στο πλαίσιο ενός σχεδίου Β, καθώς φαίνεται πως σταδιακά εξαντλούνται οι εναλλακτικές της; Μπορεί να το ανακαλύψουμε την Τετάρτη όταν ο Αλέξης Τσίπρας θα συναντήσει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός μπορεί να δελεάζεται να κηρύξει στάση πληρωμών σε όλους τους ξένους πιστωτές και τους ομολογιούχους, να βγει από την ευρωζώνη και να πείσει τη Μόσχα να καλύψει κάποιες από τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησης ώστε να αποτρέψει την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος. Σε αντάλλαγμα, θα μπορούσε να ασκήσει βέτο στην επέκταση των κυρώσεων της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας. Η Αθήνα θα μπορούσε επίσης να μποϊκοτάρει τον αγωγό ΤΑΡ, μέσω του οποίου η Ε.Ε. ελπίζει να μεταφέρει το πετρέλαιο της Κασπίας παρακάμπτοντας τα ρωσικά εδάφη. Το μεγαλύτερο τμήμα του αγωγού, που ξεπερνά τα 500 χλμ., περνά μέσα από ελληνικά εδάφη.
Μακάρι να ήταν όμως τόσο απλό. Παρά τα σενάρια που κυκλοφορούν για τα επιχειρήματα μίας τέτοιας συμφωνίας, είμαι βαθιά δύσπιστος για πολλούς λόγους.
Ο πρώτος είναι πως ο κ. Πούτιν πιθανότατα δεν θα μπορεί να χρηματοδοτήσει σε μεγάλο βαθμό την Ελλάδα.Η ρωσική οικονομία βρίσκεται σε κακή κατάσταση. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση για τη Ρωσία της Παγκόσμιας Τράπεζας, το ΑΕΠ της θα μειωθεί φέτος κατά 3,8% κυρίως λόγω της πτώσης που καταγράφεται στις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι κυρώσεις, αρχικά, δεν είχαν μεγάλο αντίκτυπο. Ήταν αποτελεσματικές όμως, στη συρρίκνωση των επενδύσεων, οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν σε χαμηλότερη ανάπτυξη. Η πτωτική πορεία στις τιμές ενέργειας κατέστησε επίσης πιο αποτελεσματικές τις κυρώσεις.
Βεβαίως, η Ρωσία δεν θα ξεμείνει από χρήματα. Τα συναλλαγματικά της αποθέματα πάντως έχουν μειωθεί σε μεγάλο βαθμό κι έτσι γίνεται πιο ευάλωτη στις δυτικές κυρώσεις και σε οποιοδήποτε νέο οικονομικό σοκ.
Οι Έλληνες χρειάζεται να αναρωτηθούν σε ποιο βαθμό θέλουν να συνδεθούν με μία χώρα που σαφέστατα θα επικεντρωθεί στη διαχείριση της δικής της οικονομικής κρίσης. Οι Ρώσοι, εν τω μεταξύ, θα γνωρίζουν πόσα δισεκατομμύρια ευρώ των μελών της ευρωζώνης έχουν βυθιστεί στην ελληνική οικονομία. Η Μόσχα θα βρεθεί αντιμέτωπη με παρόμοιες ζημίες.
Δεύτερον, η σχέση μεταξύ ενός κράτους μέλους και της Ε.Ε. βασίζεται σε διακρατικές συνθήκες. Τα κράτη-μέλη έχουν δικαιώματα και έχουν ένα ανεξάρτητο δικαστήριο που υπερασπίζεται αυτά τα δικαιώματα. Εάν έχουν διμερείς συμφωνίες με τη Ρωσία, είναι μόνα τους. Δεν τίθεται θέμα για το ποιος παίρνει τις αποφάσεις. Έτσι, θα πρέπει να αναρωτηθούνο οι Έλληνες: θέλουν πραγματικά να είναι ο κ. Πούτιν ο πιστωτής τους;Προσπαθώ απλώς να φανταστώ την εικόνα με τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών να δίνει μία από τις ακαδημαϊκές του διαλέξεις με Power Point στους Ρώσους ομολόγους του. Όταν το κάνει αυτό στις Βρυξέλλες, οι άνθρωποι προσπαθούν πάρα πολύ να είναι ευγενικοί.
Τρίτον, αναλογιστείτε την πιθανότητα επαναπροσέγγισης Ρωσίας και Ε.Ε., ενδεχομένως με μία νέα συμφωνία για την Ουκρανία. Οι κυρώσεις θα αρθούν και οι σχέσεις σταδιακά θα εξομαλυνθούν. Σε αυτήν την περίπτωση, ποια θα είναι η πορεία της στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδας - Ρωσίας;
Και τέλος, σκεφτείτε την πολιτική δυναμική εντός της Ε.Ε. και ειδικότερα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των αρχηγών κρατών τα ης Ε.Ε.
Ναι, η Αθήνα έχει δικαίωμα βέτο στην ανανέωση των κυρώσεων. Είναι, όμως, επίσης αποδέκτης ευρωπαϊκών κονδυλίων. Με αυτό υπόψη, θα ήταν εντελώς συγκρουσιακή η συμπεριφορά που θα είχε οικονομικό αντίκτυπο. Νομίζετε πραγματικά ότι η Ε.Ε. θα συνέχιζε να πληρώνει επιδοτήσεις στην Ελλάδα εάν ήταν η Αθήνα να βγει από την ευρωζώνη και να συμμαχήσει με τη Ρωσία;
Τι θα συζητήσουν λοιπόν ο Τσίπρας και ο Πούτιν; Συμβουλή μου είναι η συζήτηση να περιοριστεί στον καιρό και στα αθλητικά και μετά γρήγορα ο κ. Τσίπρας να γυρίσει σπίτι του και να δουλέψει για μία συνεκτική οικονομική στρατηγική - που να μην περιλαμβάνει τη Ρωσία. Εγώ προκρίνω τη χρεοκοπία εντός της ευρωζώνης, κατά τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρξει στήριξη της Αθήνας κατά τη διάρκεια της μετάβασης.
Σαφώς υπάρχει ο κίνδυνος εσφαλμένων εκτιμήσεων. Η Ε.Ε. μπορεί να υποτιμήσει τις πολιτικές και τις οικονομικές επιπτώσεις του Grexit. Και οι Έλληνες ίσως υπερτιμήσουν την προοπτική ενός ρωσικού σχεδίου Β. Θα χρειαστεί σοβαρή οικονομική διπλωματία για να αποτραπεί η καταστροφή που θα δημιουργηθεί εάν και οι δύο πλευρές κάνουν λάθος εκτιμήσεις.
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου