Με το πρώτο σκάνδαλο οικονομικής διαφθοράς, ένα χρόνο μετά τον σχηματισμό της βρέθηκε αντιμέτωπη η κυβέρνηση του Ματέο Ρέντσι στα μέσα Μαρτίου. Επίκεντρο των αποκαλύψεων, που οδήγησαν ακόμη και σε συλλήψεις οικονομικών παραγόντων, ήταν το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών υπό την αιγίδα του οποίου ανατέθηκαν συμβόλαια αξίας άνω των 25 δις. ευρώ που αφορούσαν από την διεθνή εξαγωγική έκθεση Milan Expo που άνοιξε τις πύλες της την 1η Μαρτίου μέχρι την κατασκευή αυτοκινητοδρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών υψηλής ταχύτητας. Οι υποψίες για δωροδοκία κέρδισαν επιπλέον έδαφος όταν αποκαλύφθηκε ότι ο γιός του αρμόδιου υπουργού, αρχιτέκτονας στο επάγγελμα, είχε δεχτεί ως δώρο ρολόι αξίας 10.000 ευρώ από έναν εκ των κατηγορουμένων. Η παραίτηση του υπουργού, Μαουρίτσιο Λούπι, προσωρινά έκλεισε το θέμα.
ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ
Οι τριγμοί που δημιουργήθηκαν δεν απείλησαν τον πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι που χρησιμοποίησε ως επιχείρημα ότι ο παραιτηθείς υπουργός δεν προέρχεται από το δικό του κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, αλλά από ένα μικρό συντηρητικό κόμμα, Νέα Κεντροδεξιά, που συμμετέχει στην κυβέρνηση συμμαχίας. Έτσι, ο ιταλός πρωθυπουργός μπορεί να συνεχίσει να εμφανίζεται ως ο «αδιάφθορος» που ήρθε για να μετασχηματίσει την πολιτική ζωή της Ιταλίας. Κατ’ αναλογία μάλιστα του χαρακτηρισμού «καβαλιέρε», δηλαδή ιππότης, που καθιέρωσε για τον εαυτό του ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι με την αμέριστη βοήθεια των δικών του Μέσων Ενημέρωσης, χτίζοντας ένα φιλικό προφίλ στην κοινωνία, το προσωνύμιο του Ματέο Ρέντσι είναι «ροταματόρε» όπως λέγεται αυτός που συνθλίβει παλιά μέταλλα στα διαλυτήρια. Έτσι προσπαθεί να τονίσει την δύναμή του και το βάθος των αλλαγών που φιλοδοξεί να επιβάλλει. Πρώτος στόχος του Ρέντσι, που ανέλαβε την πρωθυπουργία της Ιταλίας τον Φεβρουάριο του 2014 ανατρέποντας πραξικοπηματικά τον Ενρίκο Λέτα, είναι η εργατική νομοθεσία. Επιδίωξή του είναι να καταργήσει το καθεστώς προστασίας που εξακολουθεί να απολαμβάνει η εργασία (σε ορισμένα μειοψηφικά τμήματα της εργατικής τάξης) και να εισάγει την πλήρη απελευθέρωση των απολύσεων.
Οι ιταλοί βιομήχανοι με τον Ρέντσι
Ο ιταλός πρωθυπουργός σε αυτή την αποστολή έχει μαζί του τους ιταλούς βιομήχανους, που τον στηρίζουν ανεπιφύλακτα: «Έχει αναλάβει το δύσκολο καθήκον να οδηγήσει την Ιταλία μακριά από ξεπερασμένους νόμους και κουλτούρες που μας οδηγούν σε συνεχή συρρίκνωση. Πρέπει να είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτή την δύσκολη δουλειά», δήλωνε στους Financial Times στις 12 Νοεμβρίου 2014, ο Τζιόρτζιο Σκουίνζι, πρόεδρος της πανίσχυρης ένωσης ιταλών βιομηχάνων, Confidustria.
Οι φιλοδοξίες του «μεγάλου μεταρρυθμιστή» Ματέο Ρέντσι δεν σταματούν όμως στην φιλελευθεροποίηση της εργατικής νομοθεσίας, που ήδη έχει προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις από τα ιταλικά συνδικάτα που βλέπουν την κεντροαριστερά να επιχειρεί να σαρώσει ό,τι άφησε όρθιο ακόμη κι ο Μπερλουσκόνι. Ο δοτός ιταλός πρωθυπουργός έχει τροχιοδρομήσει μιας μείζονος σημασίας συνταγματική μεταρρύθμιση που θα αλλάξει άρδην το πολιτικό σύστημα της Ιταλίας, στρέφοντάς το σε ολιγαρχική κατεύθυνση και απαλείφοντας πολλά από τα δημοκρατικά στοιχεία που διέθετε και καθιστούσαν αναγκαία την συναίνεση. Με βάση το νέο ιταλικό σύνταγμα η Ρώμη θα αφαιρέσει αρμοδιότητες από την τοπική εξουσία, ενώ πλέον δεν θα απαιτείται η έγκριση της Γερουσίας, που θα απαιτείται από λιγότερα μέλη, για τον σχηματισμό κυβέρνησης και την ψήφιση νόμων. Οι προτάσεις του Ρέντσι έχουν διχάσει τα ιταλικά κόμματα με την αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος να καταψηφίζει την πρόταση στη Γερουσία και τον Ρέντσι να αναζητά στήριξη στον 78χρονο Μπερλουσκόνι με τον οποίο πέρυσι υπέγραψαν συμφωνία στήριξης της συνταγματικής αναθεώρησης. Πρόσφατα όμως ο Μπερλουσκόνι ανακάλεσε την απόφασή του, ζητώντας από τους βουλευτές του να καταψηφίσουν την μεταρρύθμιση, λόγω της διαφωνίας του με την πρόθεση του Ρέντσι να προτείνει ως επόμενο πρόεδρο της Δημοκρατίας τον όχι και τόσο αγαπητό στον Μπερλουσκόνι δικαστή Σέρτζιο Μοταρέλα. Η προτροπή του Μπερλουσκόνι ωστόσο δεν έγινε δεκτή από όλους τους βουλευτές του…
Πάλι η Αριστερά φταίει…
Η συνταγματική αναθεώρηση του Ρέντσι δεν είναι αποκομμένη από τις ευρύτερες αλλαγές (πολιτικές και οικονομικές) που προωθούνται τα τελευταία χρόνια σε όλη την ευρωζώνη, στο πλαίσιο της μετακίλυσης του κόστους της κρίσης στις πλάτες της κοινωνίας. Αξίζει να δούμε το πρίσμα υπό το οποίο εξετάζει τις αλλαγές στο πολιτικό σύστημα μια μονάδα ανάλυσης, που διαθέτει το προνόμιο να έχει μια πιο σφαιρική εικόνα για τις προωθούμενες και αναγκαίες για την ελίτ αλλαγές:
«Κατά την εκκίνηση της κρίσης θεωρούταν γενικά ότι τα χρόνια οικονομικά προβλήματα ήταν οικονομικής φύσης. Αλλά, με την εξέλιξη της κρίσης, έχει γίνει εμφανές ότι υφίστανται βαθιά εδραιωμένα πολιτικά προβλήματα στην περιφέρεια, τα οποία, κατά την άποψή μας χρειάζεται να επιλυθούν αν πρόκειται η Γνήσια Νομισματική Ένωση (EMU) να λειτουργήσει όπως πρέπει μακροχρόνια. Τα πολιτικά συστήματα στην περιφέρεια εγκαθιδρύθηκαν την επομένη δικτατοριών και καθορίστηκαν από αυτή την εμπειρία. Τα συντάγματα τείνουν να επιδεικνύουν μια ισχυρή σοσιαλιστική επιρροή αντανακλώντας την πολιτική δύναμη που κέρδισαν τα αριστερά κόμματα μετά την ήττα του φασισμού. Τα πολιτικά συστήματα στην περιφέρεια εμφανίζουν συνήθως αρκετά από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: αδύναμη εκτελεστική εξουσία, αδύναμο κεντρικό κράτος σε σύγκριση με τις περιφέρειες, συνταγματική προστασία των εργατικών δικαιωμάτων, συστήματα οικοδόμησης συναίνεσης που ενισχύουν το πελατειακό σύστημα και το δικαίωμα στην διαμαρτυρία όταν συντελούνται ανεπιθύμητες μεταβολές στο πολιτικό στάτους κβο. Οι αδυναμίες αυτής της πολιτικής παράδοσης αποκαλύφθηκαν με την κρίση. Οι χώρες της περιφέρειας μόνο κατά ένα μέρος αποδείχθηκαν επιτυχημένες στην προαγωγή μιας ατζέντας δημοσιονομικής και οικονομικής μεταρρύθμισης με τις κυβερνήσεις να περιορίζονται από το σύνταγμα (Πορτογαλία), τις πανίσχυρες περιοχές (Ισπανία) και την άνοδο λαϊκίστικων κομμάτων (Ιταλία και Ελλάδα). Υπάρχει μια αυξανόμενη αναγνώριση της έκτασης του προβλήματος, τόσο στο κέντρο όσο και στην περιφέρεια. Αρχίζει να συντελείται μια αλλαγή. Η Ισπανία έκανε βήματα για να διευθετήσει ορισμένες από τις αντιφάσεις του μετα-Φρανκικού καθεστώτος με νόμο του προηγούμενου χρόνου που επιτρέπει στενότερη δημοσιονομική επιτήρηση στις περιφέρειες. Εκτός Ισπανίας όμως ελάχιστα πράγματα έχουν μέχρι στιγμής συντελεστεί. Το κρίσιμο τεστ τον επόμενο χρόνο θα γίνει στην Ιταλία, όπου η νέα κυβέρνηση έχει σαφώς μια ευκαιρία να ξεκινήσει μια ουσιαστική πολιτική μεταρρύθμιση»…
Τα παραπάνω, εξόχως αποκαλυπτικά (αν πάρουμε μάλιστα υπ’ όψη μας και την συνταγματική αναθεώρηση που προωθούσε η ΝΔ στην Ελλάδα το 2014, με τη σύμφωνη γνώμη του ΠΑΣΟΚ) προέρχονται από ανάλυση της αμερικάνικης επενδυτικής τράπεζας JP Morgan. (Εδώ ολόκληρη η έκθεση) Δημοσιεύτηκαν δε στις 28 Μαΐου 2013, όταν ακόμη ο σημερινός πρωθυπουργός της Ιταλίας ήταν δήμαρχος της Φλορεντίας. Η ατζέντα είχε αποφασιστεί από τότε κι αναζητούνταν πρόθυμοι για να την «τρέξουν». Όλα τα υπόλοιπα, όπως η αναρρίχηση στην εξουσία, αποδείχτηκαν πολύ εύκολα εμπόδια που εύκολα ξεπερνιούνται με μικρά πραξικοπηματάκια…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου