Απρίλιος 1941 (β΄μέρος)

Νέα Πολιτική

του Μελέτη Μελετόπουλου*

Εν τω μεταξύ, στην Αθήνα, ο πρωθυπουργός Κορυζής, που είχε διαδεχθεί τον Μεταξά στις 29 Ιανουαρίου, αυτοκτόνησε μυστηριωδώς με δύο σφαίρες στην καρδιά στις 18 Απριλίου. Ο Γεώργιος βρέθηκε σε αμηχανία. Προσωρινά άσκησε αυτός τα καθήκοντα του πρωθυπουργού, με αντιπρόεδρο της κυβέρνησης τον μεταξικό υπουργό Κωνσταντίνο Κοτζιά. Στην συνέχεια έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Κοτζιά, αλλά αυτός την κατέθεσε, όταν διαπίστωσε ότι κανείς πολιτικός δεν δεχόταν να συμμετάσχει.

Μετά τον Κοτζιά, η εντολή προτάθηκε στον απόστρατο στρατηγό Αλέξανδρο Μαζαράκη-Αινιάνα ο οποίος όμως την κατέθεσε αμέσως, συνειδητοποιώντας ότι επίκειται κατάληψη της χώρας. Αμέσως μετά, κλήθηκε στα ανάκτορα ο στρατηγός Θεόδωρος Πάγκαλος, ο οποίος απέρριψε την πρωθυπουργία λέγοντας κυνικά ότι «Ο Ελληνικός Στρατός είναι ένα πτώμα. Δε χρειάζεται τώρα ηγέτη, αλλά παπά.». 

Τελικά την πρωθυπουργία δέχθηκε να αναλάβει ο βενιζελικός τραπεζίτης Εμμανουήλ Τσουδερός. Ο βασιλιάς, που ήδη είχε σχεδιάσει την φυγή του μέσω της αντιμοναρχικής και βενιζελικής Κρήτης, υπολόγιζε στην κρητική καταγωγή του Τσουδερού για να αισθάνεται ασφαλής.

Ο βασιλιάς και η κυβέρνηση Τσουδερού, που ορκίστηκε τελευταία στιγμή στις 20 Απριλίου, συνοδευόμενοι από πλήθος αξιωματούχων και πολιτικών προσώπων, διέφυγαν μέσω Κρήτης στην Αίγυπτο, ενώ οι Γερμανοί έφταναν στην Αθήνα.

Την Κυριακή 27 Απριλίου, στην συμβολή των λεωφόρων Κηφισίας και Αλεξάνδρας, μπροστά από την έπαυλη Θων, περίμεναν την άφιξη των Γερμανών ο φρούραρχος Αθηνών υποστράτηγος Χρ. Καβράκος, ο Νομάρχης Αττικοβοιωτίας Κ.Πεζόπουλος, ο Δήμαρχος Αθηναίων Αμβρόσιος Πλυτάς και ο Δήμαρχος Πειραιώς Μιχ. Μανούσακας. Σε λίγο κατέφθασε η γερμανική εμπροσθοφυλακή, ενώ στην συνάντηση παρίσταντο ο Γερμανός πρεσβευτής στην Αθήνα και ο στρατιωτικός του ακόλουθος. 

Οι τέσσερις Έλληνες αξιωματούχοι παρέδωσαν την πρωτεύουσα στους κατακτητές και δήλωσαν στον αντισυνταγματάρχη φον Σέϊμπεν ότι η Αθήνα κηρύσσεται ανοχύρωτη πόλη και δεν πρόκειται να προβάλει αντίσταση. Στην συνέχεια, οι γερμανικές μηχανοκίνητες φάλαγγες εισέβαλαν στην πρωτεύουσα, ενώ οι πόρτες και τα παράθυρα των αθηναϊκών σπιτιών ήταν ερμητικά κλειστά και οι δρόμοι άδειοι. 

Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρύσανθος Παπαδόπουλος (ο από Τραπεζούντος) αρνήθηκε να παραστεί στην παράδοση της πόλεως και στην συνέχεια αρνήθηκε να ορκίσει την πρώτη κατοχική κυβέρνηση του στρατηγού Τσολάκογλου. Το αποτέλεσμα ήταν η καθαίρεσή του με Συντακτική Πράξη της κατοχικής κυβέρνησης στις 2 Ιουνίου 1941.

Στις 20 Μαΐου 1941, εν τω μεταξύ, άρχισε η Μάχη της Κρήτης. Σε δύο εβδομάδες η Μεγαλόνησος καταλήφθηκε από τα γερμανικά στρατεύματα, πληρώνοντας ακριβό τίμημα: ολόκληρα σώματα από επίλεκτες γερμανικές μονάδες αλεξιπτωτιστών εξοντώθηκαν από τους σχεδόν άοπλους ή πρωτόγονα εξοπλισμένους Κρητικούς, όπως μπορεί να διαπιστώσει κάποιος επισκεπτόμενος το απέραντο γερμανικό νεκροταφείο του Μάλεμε.

Η Ελλάδα διαμοιράσθηκε σε τρεις ζώνες κατοχής, μεταξύ των Γερμανών και των συμμάχων τους Ιταλών και Βουλγάρων. Οι καταστροφές που υπέστη η χώρα κατά την διάρκεια της τραγικής τετραετίας μέχρι την απελευθέρωσή της, ήταν τόσο συντριπτικές που οι συνέπειές τους φτάνουν μέχρι τις μέρες μας.

*Διευθυντής της Νέας Πολιτικής (Δημοσιεύθηκε στο Kontra News)