Η αλήθεια και η απάντηση στην Υποψήφια Βουλευτή κ. Ραχήλ Μακρή

the Crypt of Banking News

Δεν έχουν περάσει πολλές ημέρες από τη δήλωση της Υποψήφιας Βουλευτή κ. Ραχήλ Μακρή για τύπωμα των 100 δις ευρώ μέσω του μηχανισμού ELA, καθώς υπήρξε πλήθος αντιδράσεων υπέρ και κατά της πρότασης της Ραχήλ Μακρή. Μάλιστα οι υποστηρικτές αυτής της πρότασης ανέφεραν το παράδειγμα της Ιρλανδίας με την "έκδοση" 85 δις ευρώ, με απλή γνωστοποίηση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Είναι όμως τόσο απλό?

Τι είναι ο ELA;

Στον ELA (Emergency Liquidity Assistance) καταφεύγουν τράπεζες που δεν έχουν τη δυνατότητα να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση από το ευρωσύστημα, γιατί δεν έχουν να δώσουν ενέχυρα με την ελάχιστη πιστοληπτική διαβάθμιση που απαιτεί η ΕΚΤ.

Με το μηχανισμό ELA, οι τράπεζες παίρνουν χρήμα, με πιο υψηλά επιτόκια δανεισμού (1,55% αντί για 0,5% που δανείζει η ΕΚΤ), άλλα η ΤτΕ έχει κέρδος από αυτήν την υπόθεση γιατί σημαντικό μέρος των χρημάτων επιστρέφει στο τέλος του χρόνου στο εκάστοτε Υπουργείο Οικονομικών.

Από την άλλη αν λάβουμε ρευστότητα από την ΕΚΤ, το κόστος δεν επιστρέφει στο ΥΠ.ΟΙΚ, παρά μόνο ένα μικρό ποσό από το μέρισμα που δίνεται αναλογικά σε όλα τα κράτη.

Αποτελεί έκτακτο και προσωρινό μηχανισμό ρευστότητας (μέχρι νεωτέρας τουλάχιστον και συμφώνα με τα υπάρχοντα δεδομένα) και ενεργοποιείται έχοντας την πλήρη γνώση η ΕΚΤ, η όποια αλλαγή του μπορεί να γίνει μόνο στα πλαίσια της ευρωζώνης και αποτελεί προϊόν πολιτικής διαπραγμάτευσης σε πολιτικό επίπεδο αρχηγών, καθώς μόνο με έγκριση της ΕΚΤ μπορεί να γίνει. Το άρθρο 14.4 του καταστατικού της ΕΚΤ είναι σαφές και δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας το οποίο αναφέρει για την ακρίβεια: 

"Οι εθνικές περιφερειακές κεντρικές τράπεζες μπορούν να εκτελέσουν και λειτουργίες άλλες από εκείνες που καθορίζονται στο καταστατικό αυτό, εκτός αν, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφανθεί, με πλειοψηφία των δύο τρίτων, ότι αυτές (οι λειτουργίες) προσκρούουν στους στόχους και τα καθήκοντα του ESCB. Τέτοιες λειτουργίες εκτελούνται με την ευθύνη των εθνικών κεντρικών τραπεζών και δεν θεωρούνται ότι αποτελούν μέρος των λειτουργιών του ESCB."

Συνεπώς, οποιαδήποτε στιγμή η ΕΚΤ μπορεί να διακόψει τον ELA (ο οποίος δεν χρειάζεται προέγκριση για να ενεργοποιηθεί αλλά απλή γνωστοποίηση).

Και η Ιρλανδία με τα 85 δις?

Το 2010 η ΕΚΤ απείλησε την Ιρλανδία με διακοπή του ELΑ εάν δεν μπει σε μνημόνιο πρώτα. Δεν είναι ο ELA λοιπόν ένα όπλο που μπορεί μία χώρα να το χρησιμοποιήσει ενάντια στην ΕΚΤ, μόνο με την σύμφωνη γνώμη της ή την ανοχή της!!! Ως εκ τούτω, η Ιρλανδία το 2010 και η Ελλάδα το 2012 χρησιμοποίησαν τον μηχανισμό ELA υπό την σιωπηρή ανοχή της ΕΚΤ, αφού συμφώνησαν να μπουν σε πρόγραμμα διάσωσης. Σε επιστολή του τότε Πρόεδρου της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ, που βρήκαμε σε δημοσίευμα των Irish Times προς την κυβέρνηση της Ιρλανδίας τον Νοέμβριο του 2010, αναφέρεται χαρακτηριστικά: “Αλλά όλες αυτές οι σκέψεις έχουν συνέπειες για την εκτίμηση της φερεγγυότητας των πιστωτικών ιδρυμάτων που λαμβάνουν αυτή τη στιγμή τον ELA. Η θέση του Διοικητικού Συμβουλίου είναι ότι μόνο αν λάβουμε γραπτώς τη δέσμευση της ιρλανδικής κυβέρνησης απέναντι στο Ευρωσύστημα στα ακόλουθα τέσσερα σημεία τότε μπορεί να εγκρίνει περαιτέρω διατάξεις του ELA προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ιρλανδίας:

1) Η ιρλανδική κυβέρνηση θα στείλει ένα αίτημα για οικονομική υποστήριξη στο Eurogroup

2) Η αίτηση πρέπει να περιλαμβάνει τη δέσμευση να προβεί σε αποφασιστικές δράσεις στους τομείς της κλίμακας εξυγίανσης, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η αναδιάρθρωση του χρηματοπιστωτικού τομέα, σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και

3) Το σχέδιο για την αναδιάρθρωση του ιρλανδικού χρηματοπιστωτικού τομέα πρέπει να περιλαμβάνει την παροχή των αναγκαίων κεφαλαίων σε αυτές τις ιρλανδικές τράπεζες που τη χρειάζονται, και θα χρηματοδοτηθεί από τους χρηματοοικονομικούς πόρους που παρέχονται σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο για την ιρλανδική κυβέρνηση, καθώς και από τα χρηματοπιστωτικά μέσα που διαθέτει σήμερα η ιρλανδική κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων των υφιστάμενων ταμειακών διαθεσίμων της ιρλανδικής κυβέρνησης.

4) Η αποπληρωμή των κεφαλαίων που παρέχονται με τη μορφή του ELA θα είναι πλήρως εγγυημένη από την ιρλανδική κυβέρνηση, η οποία θα διασφαλίζει την καταβολή της άμεσης αποζημίωσης προς την Κεντρική Τράπεζα της Ιρλανδίας στην περίπτωση των χαμένων πληρωμών από την πλευρά των δικαιούχων οργανισμών”.

Άρα σύμφωνα με το παράδειγμα της Ιρλανδίας για τη στήριξη της θέσης της κ. Ραχήλ Μακρή περί μονομερούς ενεργειών χρησιμοποιώντας ως όπλο τον ELA κρίνεται εκτός πραγματικότητας σύμφωνα με το καταστατικό της ΕΚΤ. Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι από τον Νοέμβριο του 2014 και οι τέσσερις (4) συστημικές τράπεζες της Ελλάδας τελούν υπό τον πλήρη έλεγχο της ΕΚΤ.

Ο ELA αποτελεί ουσιαστικά εργαλείο κάλυψης της μαύρης τρύπας των τραπεζών, δεν αποτελεί όπλο κατά της ΕΚΤ η οποία μπορεί ανά πάσα στιγμή να τον διακόψει δημιουργώντας ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα, όπως αναφέρεται και στο καταστατικό του, δεν τύπωνε χρήμα αλλά είναι μια λογιστική εγγραφή στον ισολογισμό των εθνικών τραπεζών και μόνο. Καταστατικό ΕΚΤ σχετικά με τον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας(ELA)

Νούλα Χρυσοχοΐδου - Κωνσταντίνος Παππάς