Ο εκμηδενισμός της ρευστότητας απειλεί κράτος και τράπεζες με χρεοκοπία

kontranews

του Γιώργου Βάμβουκα

Σε κάθε εμφάνισή του ο κ. Σαμαράς ψέλνει το ίδιο τροπάρι. Δηλαδή, κοροϊδεύει ή μάλλον εξαπατά συνειδητά τους πολίτες, υποστηρίζοντας ότι η εθνική μας οικονομία διέρχεται φάση ανάκαμψης, το δημόσιο χρέος είναι βιώσιμο, ο κρατικός προϋπολογισμός έχει πρωτογενή πλεονάσματα, κ.λπ., συντηρώντας έτσι το παραμυθάκι του success story. Ο άνθρωπος έχει απολέσει την επαφή του με την πραγματικότητα. Εφόσον η ελληνική οικονομία ανακάμπτει, ας μας απαντήσει ο κ. Σαμαράς ή κάποιος από τους σφουγγοκωλάριους που έχει γύρω του, τα ακόλουθα ερωτήματα:

1) Εφόσον η εθνική οικονομία έχει εισέλθει σε φάση ανάπτυξης, γιατί οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων μειώνονται στις εγχώριες ελληνικές τράπεζες;

2) Πώς εξηγείται το φαινόμενο τα κρατικά έσοδα να συρρικνώνονται και ο κ. Σαμαράς να ισχυρίζεται ότι η οικονομία ανακάμπτει; Και

3) Γιατί οι εγχώριες τράπεζες έχασαν κάθε ίχνος ρευστότητας και πρόσφατα εξαναγκάστηκαν να προσφύγουν στο πρόγραμμα επείγουσας ανάγκης ELA;

Όσοι έχουν στοιχειώδεις γνώσεις οικονομικής θεωρίας, γνωρίζουν ότι ο κυριότερος στόχος της μακροοικονομικής πολιτικής, είναι η οικονομία μιας χώρας να πραγματοποιεί ικανοποιητικούς αναπτυξιακούς ρυθμούς. Σε διεθνές επίπεδο, όσες χώρες  επιτυγχάνουν αξιόλογους αναπτυξιακούς ρυθμούς, διαπιστούται ότι οι καταθέσεις στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα αυξάνουν και οι τράπεζες έχουν υψηλή ταμειακή ρευστότητα.  

Ας πάρουμε την περίπτωση της χώρας μας. Την περίοδο 2000-2008, ο μέσος ετήσιος  αναπτυξιακός ρυθμός της Ελλάδας ήταν 3,8%, με συνέπεια την περίοδο αυτή το σύνολο των τραπεζικών καταθέσεων -νοικοκυριά, επιχειρήσεις, γενική κυβέρνηση και ξένοι κάτοικοι-  στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα από 117,8 δις ευρώ (€) να αυξηθούν σε 280,4 δις € και οι χορηγήσεις τραπεζικών δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις από 59,3 δις να ανέλθουν σε 249,7 δις €. Δηλαδή, η επίτευξη μέσου ετήσιου αναπτυξιακού ρυθμού 3,8% κατά τη διάρκεια της περιόδου 2000-2008, συνέβαλε ώστε οι τραπεζικές καταθέσεις και οι χορηγήσεις δανείων να ακολουθούν ταυτόχρονη σταθερή ανοδική πορεία. Μετά το 2008, που η οικονομία του τόπου μπήκε στο τέλμα της ύφεσης, το σκηνικό αντιστράφηκε. Η παρατεταμένη κρίση που πλήττει την ελληνική οικονομία, προκάλεσε την δραματική μείωση τόσο των τραπεζικών καταθέσεων όσο και στις χορηγήσεις δανείων. Πιο συγκεκριμένα, την περίοδο 2008-2014, ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης της χώρας ήταν αρνητικός -4,8%, με οικτρό επακόλουθο την περίοδο αυτή το σύνολο των τραπεζικών καταθέσεων από 280,4 δις να πέσει στα 189 δις € και οι χορηγήσεις δανείων από τα 249,7 να ελαττωθούν σε 212 δις €. 

Η σφοδρότατη κρίση που σφυροκοπεί την εθνική οικονομία μετά το 2008, έχει ως αποκαρδιωτικό επακόλουθο την ταχύτατη άνοδο των κόκκινων τραπεζικών δανείων (μη εξυπηρετούμενα δάνεια). Τον Δεκέμβριο του 2014 τα κόκκινα δάνεια εκτιμώντο σε 89 δις € και αντιπροσώπευαν το 42% των συνολικών χορηγηθέντων δανείων. Σε συνθήκες αποτελμάτωσης του οικονομικού μας συστήματος, οι καταθέσεις στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα θα συρρικνώνονται και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα αυξάνονται, επιφέροντας έτσι τη συστολή της τραπεζικής ρευστότητας και την αδυναμία των εγχώριων τραπεζών να συμβάλλουν στην χρηματοδότηση του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα.

Η πρόσφατη προσφυγή των τεσσάρων μεγάλων συστημικών τραπεζών (Εθνική, Πειραιώς, Eurobank και Alpha Bank) στο πρόγραμμα έκτατης ανάγκης ELA (Emergency Liquidity Assistance), για την άντληση ποσού άνω των 5 δις €, καταδεικνύει τα πελώρια χρηματοοικονομικά τους προβλήματα. 
Από την ανωτέρω ανάλυση, το καίριο συμπέρασμα που συνάγεται, είναι ότι αν η ελληνική οικονομία δεν εισέλθει σε φάση ταχύρυθμης αναπτυξιακής διαδικασίας, κράτος και τράπεζες απειλούνται με πλήρη κατάρρευση.

Προσέξτε την ακόλουθη στατιστική επισήμανση. Την περίοδο 2000-2008, οι καταθέσεις, δηλαδή οι αποταμιευτικοί πόροι που έμπαιναν στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, ήταν κατά μέσο όρο 20,3 δις € κάθε χρόνο. Αν δεν αυξηθούν άμεσα οι εγχώριοι καταθετικοί πόροι, είναι αδύνατον οι τράπεζες να ορθοποδήσουν και να αυξηθεί η ρευστότητα στην ελληνική οικονομία. Αναμφίβολα, η διαιώνιση της ύφεσης του οικονομικού μας συστήματος, εκμηδενίζει την ρευστότητα στην οικονομία, απειλώντας κράτος και τράπεζες με καθολική χρεοκοπία.