To χρυσοπράσινο φύλλο και ο πειρασμός του ανέξοδου Ελλαδίτικου ριζοσπαστισμού

Νέα Πολιτική

του Α.Δ. Παπαγιαννίδη.

Το Κυπριακό και η ενασχόληση του Ελλαδικού Ελληνισμού μ’ αυτό -κάποτε γινόταν λόγος και για «εθνικόν κέντρον», ύστερα η διατύπωση έφθινε, ευτυχώς για την ειλικρίνεια των πραγμάτων, ιδίως από την στιγμή τού: «η Κύπρος αποφασίζει, η Ελλάς συμπαρίσταται»…- έχει χρησιμεύσει για πολλά. Έχει λειτουργήσει ως αμόνι για την σφυρηλάτηση (όχι-και-τόσο-ανθεκτικής, είναι αλήθεια) εξωτερικής πολιτικής, από τα χρόνια όπου η χώρα, ενθυμούμενη ότι είναι νικήτρια (καλά, εν τάξει, μεταξύ των νικητών…) του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, επιχειρούσε να «δοκιμάσει» την χρησιμότητα των νεόκοπων ακόμη Ηνωμένων Εθνών. Έχει παίξει τον ρόλο litmus test των προθέσεων του ΝΑΤΟ, όταν ανεπιτυχώς επιχειρήθηκε να αφυπνισθούν τα αντανακλαστικά της Συμμαχίας μετά τον Αττίλα-ΙΙ. Έχει ακόμη επιχειρηθεί να θέσει σε κίνηση μηχανισμούς μοχλών του Κοινοτικού/Ενωσιακού οικοδομήματος, με την διπλή τριγωνική σχέση Ελλάδας-ΕΕ-Τουρκίας και Κύπρου-ΕΕ-Τουρκίας.

Σ’ ένα άλλο επίπεδο, έχει επιχειρηθεί να υποστασιοποιήσει την ίδια την έννοια του «Ελληνισμού», έννοια είν’ αλήθεια αρκετά ταλαιπωρημένη, καθώς δεν είναι βέβαιο ότι έχει αποκρυσταλλωθεί με τρόπο που να περιλαμβάνει την έννοια της θυσίας, πάντως της ανάληψης κόστους, στην φάση τουλάχιστον εκείνη που οι «αλησμόνητες πατρίδες» ήταν προφανέστατα πλέον λησμονημένες. Όποιος νομίσει ότι η έννοια αυτή έχει μόνον τα χρώματα του ρομαντικού ορίζοντα, ας ανακαλέσει στην μνήμη κάτι που ονομάσθηκε προς στιγμήν Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα/Ενιαίος Αμυντικός Χώρος, έως ότου η σκιά των Υμίων έσβησε αποτελεσματικώτατα τις ψευδαισθήσεις.

Για να προσγειώσουμε όμως την συζήτηση στον ωφελιμισμό της τωρινής εποχής, η Κυπριακή πραγματικότητα της διεκδίκησης των ενεργειακών πόρων της Λεκάνης της Λεβαντίνης, με την Αφροδίτη να αντικρίζει τον Λεβιάθαν και με την Ισραηλινή στήριξη να επιτρέπει στην Κύπρο να αντιμετωπίζει την τουρκική απειλή χωρίς να υποχωρεί προτροπάδην (όπως η Ελλάς-εθνικό κέντρο μετά το «no men, no ships, no flags»), επιτρέπει και σ’ εμάς να αναζητούμε… ονομασία για την ενδεχόμενη ενεργειακή παρουσία μας στον χάρτη!

Αν όμως αυτού του είδους οι διασυνδέσεις καταγράφονται, ύστερα έρχονται και σβήνουν, υπάρχει και μια βαθύτερη επίπτωση στην πορεία των πολιτικών πραγμάτων στην Ελλάδα, που ως θρυαλλίδα (ή ως παράγοντας τόνωσης ή ως πρόσχημα: ο καθείς μπορεί να δώσει την δική του ερμηνεία…) αξιοποιούν την ένταξη του Κυπριακού στην δημόσια Ελλαδίτικη συζήτηση. Ήδη απο την εποχή των μεγάλων διαδηλώσεων – άνοιξαν τα κεφάλια σε ανθρώπους μιας γενιάς, στα ούτως ή άλλως ταραγμένα μεταπολεμικά χρόνια – για την Ένωση και την εναντίωση στην βρεταννική αποικιοκρατία^. ύστερα στην εποχή των συγκρούσεων των δύο Κοινοτήτων σε μια Κύπρο που αναζητούσε Μακαριακά ερείσματα στους Αδεσμεύτους, αποκλίνοντας από την ΝΑΤΟϊκή μονόδρομη ένταξη^. ασφαλώς στα τραγικά απόνερα της εισβολής/κατοχής μετά το προδοτικό όσο και αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του Μακαρίου επί Χούντας Ιωαννίδη, που έφερε την Ελλάδα εκτός στρατιωτικού σκέλους της Συμμαχίας με πρωτοβουλία Κ. Καραμανλή^. πάλι στους μήνες επώασης του Σχεδίου Ανάν (και διαμόρφωσης των συνθηκών του Κυπριακού «Όχι») με μια στροφή Ευρω-αμφιβολίας.

Στις, ομολογουμένως ανόμοιες, περιπτώσεις αυτές, ένα κοινό στοιχείο υπορρέει: λειτουργεί το Κυπριακό για να φορτίσει (και εν συνεχεία να εκτονώσει) με ριζοσπαστική διάθεση την Ελλαδική πολιτική σκηνή. Να αποκρυσταλλώσει, αν προτιμάτε, ένα «αντι-» που παγίως ελλοχεύει στην Ελληνική πολιτική πραγματικότητα: μην βιαστείτε, όμως, να το κατηγοριοποιήσετε ως ευρισκόμενο στα αριστερώτερα του πολιτικού φάσματος – τόσο οι διεκδικήσεις της Ένωσης την εποχή του Αγώνα της Κύπρου, όσο και η αντιπαράθεση με το Σχέδιο Ανάν δύσκολα θα μπορούσαν να ενταχθούν σε μια τέτοια σχηματοποίηση – ή και να το εντάξετε σε κάτι το αντι-Δυτικό/αντι-καπιταλιστικό κοκ. σχήμα.

Θα μας ανεχθεί ο αναγνώστης, να του προτείνουμε ένα άλλο αναλυτικό εργαλείο για τον Ελλαδικό ριζοσπαστισμό, όπως αυτός γεννιέται απο την τριβή με το Κυπριακό/με τα Κυπριακά. Είναι ένας ριζοσπαστισμός ανέξοδος για μας! «Άλλος πληρώνει». Τραγικά (και τραυματικά για την εθνική αυτοεκτίμηση, ό,τι κι αν ο όρος σημαίνει, αν δηλαδή σημαίνει κάτι…), αυτό επαληθεύθηκε στην περίπτωση της προδοσίας της Κύπρου, η οποία «χάρισε» στην Ελλάδα την περίπου χωρίς κόστος Μεταπολίτευση, πλην με συγκλονιστικό κόστος για τον Κυπριακό Ελληνισμό. Όμως και οι πειραματισμοί της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής με τον ΟΗΕ όταν το Κυπριακό ξεκινούσε, και η συμπαράταξη με την απόρριψη του  Σχεδίου Άτσεσσον (και με όσα επακολούθησαν) ή και η Μεραρχία στην Κύπρο, μπορεί να βοήθησαν στην όρθωση της σπονδυλικής στήλης των Ελλαδικών πολιτικών ηγεσιών, όμως πληρώθηκαν απ’ άλλους: κι αν όχι προοπτικά από τους Κύπριους, πάντως απο την Ελληνική μειονότητα στην Πόλη. Όσο για το τι πολιτικό κεφάλαιο αφέθηκε να φύγει με τον ΕΑΧ ή με τον αντι-Ανάν, το μέλλον θα δείξει (σε όσους θέλουν να το δουν, εννοείται) απο ποιούς τελικά χάθηκε.

[Για να μην κλείσουμε με παρεξήγηση αυτό το σημείωμα: δεν αναφερόμαστε στο τι ήταν ορθό και τι όχι και στην μια και στην άλλη περίπτωση. Αμφότερα κρίθηκαν απο την λαϊκή κυριαρχία – το πρώτο έμμεσα, το δεύτερο δημοψηφισματικά. Εκείνο στο οποίο αναφερόμαστε είναι με πόση ειλικρίνεια, διαφάνεια κοκ. επιμερίστηκε το κόστος και των αποφάσεων και των υπαναχωρήσεων].