Το σεπτό πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας

Νέα Πολιτική

Του Μελέτη Μελετόπουλου*

Στην πρώτη Ελληνική Δημοκρατία, που έζησε από το 1924 έως το 1935, οι δύο διατελέσαντες (με συνεχείς διακοπές από στρατιωτικά κινήματα, δικτατορίες κλπ.) πρόεδροι, ήταν δύο επιφανείς προσωπικότητες της εποχής εκείνης: ο Υδραίος ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης, που συνέτριψε τον οθωμανικό στόλο στις ναυμαχίες της Λήμνου και της Έλλης και απελευθέρωσε τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.

Και ο Αχαιός ευπατρίδης Αλέξανδρος Ζαΐμης, που είχε διατελέσει πολλές φορές πρωθυπουργός και διακρινόταν γιά το άμεμπτο ήθος του και την αρχοντιά του.

Ο πρώτος πρόεδρος της δεύτερης Ελληνικής Δημοκρατίας Μιχαήλ Στασινόπουλος, που εξελέγη από την Βουλή τον Δεκέμβριο του 1974, έθεσε κι αυτός ψηλά τον πήχυ στις προδιαγραφές των υποψηφίων για το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα.

Ο Στασινόπουλος γεννήθηκε στην Μεσσηνία το 1903 (απεβίωσε το 2002) και νεώτατος εμφανίστηκε στην λογοτεχνία με ποιήματα και μεταφράσεις Γάλλων ποιητών. Σπούδασε νομικά (έλαβε αργότερα και διδακτορικό) και σταδιοδρόμησε στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Παράλληλα ήταν τακτικός καθηγητής του Διοικητικού Δικαίου στην Πάντειο Σχολή. Το 1968 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Επομένως ήταν μία λαμπρή πνευματική προσωπικότητα.

Ο Στασινόπουλος είχε και σημαντική πολιτική εμπειρία. Το 1947 διετέλεσε πολιτικός σύμβουλος της Στρατιωτικής Διοικήσεως Δωδεκανήσου κατά την ενσωμάτωσή της στην Ελλάδα. Το 1948-1951 υπήρξε πρόεδρος της επιτροπής που συνέταξε τον υπαλληλικό κώδικα. Το 1952 διορίστηκε υπουργός στην υπηρεσιακή κυβέρνηση του Κιουσόπουλου και το 1958 υπουργός στην υπηρεσικακή κυβέρνηση του Γεωργακόπουλου. Διετέλεσε επίσης πρόεδρος του Ιδρύματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας από το 1951 έως το 1953.

Ο Στασινόπουλος ήταν και γενναίος. Το 1966 έγινε πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας, αλλά το 1969 εκδιώχθηκε από την Δικτατορία όταν εξέδωσε απορριπτική απόφαση για την νομιμότητα του δικτατορικού καθεστώτος.

Το 1974, στις πρώτες μεταδικτατορικές εκλογές του Νοεμβρίου, αναδείχθηκε πρώτος βουλευτής Επικρατείας με την Νέα Δημοκρατία. Στις 18 Δεκεμβρίου, μετά το δημοψήφισμα με το οποίο καταργήθηκε η μοναρχία, η πρώτη μεταδικτατορική Βουλή τον εξέλεξε προσωρινό πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας με 206 ψήφους. Η προεδρική του θητεία διήρκεσε ως τις 20 Ιουνίου 1975, οπότε με την ολοκλήρωση της ψήφισης του νέου Συντάγματος πρόεδρος εξελέγη ο Κωνσταντίνος Τσάτσος.

Γιά τον Τσάτσο (1899-1987) σημειώνω, μόνον γιά τους νεώτερους, ότι σπούδασε στην Χαϊδελβέργη, υπήρξε νομικός, φιλόσοφος, τακτικός καθηγητής της Φιλοσοφίας του Δικαίου στην Νομική Σχολή Αθηνών και μέλος από το 1961 της Ακαδημίας Αθηνών, της οποίας διετέλεσε και πρόεδρος. Διετέλεσε υπουργός σε πολλές μεταπολεμικές κυβερνήσεις, και υπήρξε βασικό κυβερνητικό στέλεχος της μεταπολεμικής δεξιάς παράταξης. Συνέγραψε πολλά και σημαντικά έργα, και με την πνευματική ακτινοβολία του λάμπρυνε το προεδρικό αξίωμα.

Αυτοί οι δύο επιφανείς Έλληνες ήταν οι πρώτοι δύο πρόεδροι της σημερινής Ελληνικής Δημοκρατίας. Επειδή την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές δεν ξέρω ποιούς θα προτείνουν τα κόμματα γιά το ανώτατο αξίωμα, απλά ήθελα να υπενθυμίσω ποιό ήταν το πνευματικό επίπεδο, η ποιότητα και το ήθος των προσωπικοτήτων που εγκαινίασαν τον θεσμό στην Ελλάδα.

*Διευθυντής της Νέας Πολιτικής (Δημοσιεύτηκε στο Kontra News)