Carry trade: Το παρελθόν και το μέλλον μιας κερδοφόρας στρατηγικής

dailyfx

του Χρήστου Αλωνιστιώτη, DailyFX Market Analyst

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" 28.10.11

Το carry trade είναι μια διαδεδομένη στρατηγική που εφαρμόζεται στην αγορά συναλλάγματος. Η στρατηγική επιτρέπει στον trader να δανείζεται ένα νόμισμα το οποίο έχει πολύ χαμηλό επιτόκιο και να αγοράζει ένα άλλο νόμισμα το οποίο έχει υψηλότερο επιτόκιο. Ο στόχος φυσικά είναι το κέρδος και στη περίπτωση αυτή μιλάμε για κέρδος από τη διαφορά των επιτοκίων.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2008 και ο νομισματικός πόλεμος που ακολούθησε, αχρήστευσαν αυτή τη στρατηγική. Το carry trade εφαρμόζεται όταν οι αγορές δεν παρουσιάζουν τεράστια αβεβαιότητα και υψηλές διακυμάνσεις. Με λίγα λόγια το carry trade ευδοκιμεί όταν υπάρχει οικονομική σταθερότητα και πρόοδος.

Για πολλά χρόνια το νόμισμα το οποίο χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον για τη συγκεκριμένη στρατηγική ήταν το γεν. Τα παραδοσιακά χαμηλά επιτόκια, στη πραγματικότητα μηδενικά, που διατηρούσε η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας βοήθησαν στην ανάπτυξη αυτής της στρατηγικής. Ένας trader, λοιπόν, μπορούσε να δανεισθεί (πουλήσει) το γεν με ελάχιστο κόστος και να αγοράσει ένα άλλο νόμισμα το οποίο χρέωνε υψηλό επιτόκιο για να το έχεις στη κατοχή σου. Τέτοια νομίσματα ήταν η στερλίνα, το δολάριο Αυστραλίας και το δολάριο Νέας Ζηλανδίας. Σιγά σιγά όμως, στο παιχνίδι μπήκαν και τα νομίσματα των αναδυόμενων οικονομιών (όσα ήταν ελεύθερα διαπραγματεύσιμα).

Οι αναπτυγμένες οικονομίες αντιμετώπιζαν σταθερούς ρυθμούς ανάπτυξης και αύξαναν συνεχώς τα επιτόκια για να προφυλάξουν τις οικονομίες τους από τη δημιουργία διαφόρων υπερεκτιμημένων καταστάσεων. Από την άλλη οι αναδυόμενες οικονομίες είχαν υψηλό πληθωρισμό και για να τον αντιμετωπίσουν είχαν υπερβολικά υψηλά επιτόκια.

Η παραπάνω διαδικασία έχει να κάνει με πραγματική ροή χρημάτων και αυτό συντελεί στη δημιουργία του δεύτερου παράγοντα από τον οποίο μπορεί κανείς να αποκομίσει κέρδη εφαρμόζοντας αυτή τη στρατηγική. Από την ίδια την άνοδο του νομίσματος. Τα κεφάλαια τείνουν να τοποθετούνται στις χώρες με τα υψηλότερα επιτόκια. Επίσης, μια χώρα που αναγκάζεται να έχει υψηλά επιτόκια για να αποτρέψει τις πληθωριστικές πιέσεις σημαίνει ότι σημειώνει και υψηλή ανάπτυξη. Άρα όλα αυτά κάνουν το νόμισμα ελκυστικό και όσο τα κεφάλαια εισρέουν τόσο το νόμισμα ενισχύεται, αποφέροντας κέρδη, αλλά αυτή τη φορά από τη διαφορά μεταξύ της τιμής αγοράς και της τρέχουσας τιμής.

Η σταθερή πολιτική υποτίμησης του δολαρίου και τα χαμηλά επιτόκια για μεγάλο χρονικό διάστημα έκαναν το δολάριο το δεύτερο νόμισμα το οποίο μπορούσε κάποιος να χρησιμοποιήσει για να εφαρμόσει τη παραπάνω στρατηγική. Επίσης τα χαμηλά επιτόκια και η σταθερά ανοδική πορεία της ελβετικής οικονομίας έκαναν πολλούς να χρησιμοποιούν και το φράγκο.

Αυτά τα τρία νομίσματα είναι όμως και τα λεγόμενα ασφαλή καταφύγια και εδώ είναι ένα μέρος του προβλήματος. Η παγκόσμια οικονομική πρόοδος είχε ελαχιστοποιήσει το λόγο του να θέλει κάποιος να κρατά ένα ασφαλές νόμισμα. Έτσι το γεν, το δολάριο και το φράγκο είχαν φθάσει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Η κρίση του 2008 όμως αποτέλεσε το τέλος αυτής της στρατηγικής. Η τεράστια αύξηση της μεταβλητότητας ήταν μόνο η αρχή, αφού αμέσως ακολούθησε η δραματική πτώση της οικονομικής δραστηριότητας. Όλοι οι επενδυτές άρχισαν να επιστρέφουν τα νομίσματα τα οποία είχαν δανεισθεί, προκαλώντας την εκρηκτική άνοδό τους. Αργότερα η κρίση χρέους έστρεψε τους πάντες στο φράγκο και στο γεν τα οποία βρέθηκαν σημαντικά ενισχυμένα. Το γεν παραμένει και σήμερα εξαιρετικά ισχυρό την ώρα που το φράγκο χειραγωγείται προκειμένου να σταματήσει η άνοδός του.

Γιατί όμως δε γίνεται carry trade και στις μέρες μας; Και τώρα υπάρχουν διαφοροποιήσεις στα επιτόκια. Ο λόγος είναι ότι το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον είναι αρνητικό. Το γεν και το φράγκο προσελκύουν κεφάλαια άρα δεν υπάρχει χώρος για την εφαρμογή της στρατηγικής. Από την άλλη η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και το να ποντάρεις σε επιτοκιακές διαφορές είναι εξαιρετικά επικίνδυνο. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αποτελούν οι οικονομίες της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας όπου οι προσδοκίες για αύξηση επιτοκίων κατέρρευσαν μετά την επιδείνωση της κρίσης χρέους, συμπαρασύροντας και τα αντίστοιχα νομίσματα. Επομένως, το ρίσκο εφαρμογής carry trade είναι υπερβολικά υψηλό.

Τι θα δούμε στο μέλλον. Όταν η παγκόσμια οικονομία θα αρχίσει να ξεπερνά τις συμπληγάδες της τρέχουσας ύφεσης, η ομαλότητα θα επιστρέψει και οι επιτοκιακές διαφορές θα αρχίσουν να μεγαλώνουν. Όμως, πλέον, οι ευκαιρίες δεν θα αφορούν μόνο στα γνωστά νομίσματα, όπως, για παράδειγμα, τα αυστραλιανό δολάριο. Οι αναδυόμενες οικονομίες όπως η Βραζιλία θα γίνουν ελκυστικές και τα νομίσματά τους θα σημειώσουν κατακόρυφη άνοδο. Επίσης υπάρχουν και οι νέες αναδυόμενες οικονομίες όπως αυτές τις Σιγκαπούρης, της Ταϋλάνδης και της Μαλαισίας.